Soundscape en verlangen naar alleen natuurgeluiden

Voor de term soundscape bestaat eigenlijk geen duidelijke vertaling in één woord. Met soundscape wordt meestal het totaal van geluiden bedoeld dat we om ons heen horen. Die geluiden zijn in eerste instantie afkomstig van de natuur (wind, zeegolven, enz.) en van dieren (fluiten van vogels, blaffen van honden, enz.) en van mensen (praten, voetstappen, enz.). Soundscape is dus onze akoestische omgeving of een soort geluidenlandschap.

Spontane natuurgeluiden, gecreëerd of speciaal effect

Naast het landschap van geluiden dat spontaan ontstaat vormen ook de geluiden die worden gecreëerd een onderdeel van de soundscape. Die geluiden bestaan bijvoorbeeld uit straatgeluiden, ronken van machines en muziek al dan niet elektronische voortgebracht. Een apart effect dat binnen het geluidenlandschap bereikt kan worden en waarbij ook wel gesproken wordt over soundscape bestaat uit elektronische geluiden die beweging oproepen. Dat effect wordt bereikt door meerdere luidsprekers in een ruimte op te hangen en wordt ook wel imaginaire soundscape genoemd.

Gewenste en ongewenste geluiden in soundscape

Dagelijks en van uur tot uur geconfronteerd worden met geluiden is een normale gang van zaken. Toch hebben we geleerd om een zekere filtering toe te passen en wordt onze aandacht meestal pas echt getrokken bij het horen van verrassende geluiden. Gelukkig horen we niet de hele dag door allerlei geluiden van machines die wel degelijk aanwezig kunnen zijn. Maar zodra ergens uit een luidspreker een lievelingsmelodie klinkt valt dat zeker wel op. Uiteraard vallen ook andere geluiden op zoals een plotselinge harde knal. Veel geluiden in de soundscape waarin we ons bevinden ervaren we als gewenst maar ook talrijke andere klanken die op ons afkomen zijn minder gewenst.

Geluidenlandschap drastisch veranderd vanaf industriële revolutie

De uitvinder van de term soundscape, R. Murray Schafer, schreef in de zestiger jaren van de twintigste eeuw onder meer over de relatie tussen mens en geluid. De tijd vóór de industriële revolutie bestond de soundscape uit natuurlijke en menselijke geluiden inclusief akoestisch voortgebrachte muziek. Met de komst van stoommachines en later op diverse andere manieren in beweging gebrachte motoren en weer later de elektromotor en talrijke andere elektrische toepassingen werd de soundscape drastisch anders. Ook de verstedelijking droeg daar aan bij. Het geluidenlandschap werd steeds monotoner en minder contrastrijk. Ook de ervaring van stilte werd steeds zeldzamer.

Wettelijke geluidsnormen

Het veranderen van de soundscape vanaf de industriële revolutie werd vele tientallen jaren gewoon geaccepteerd. Anders werd dit vanaf 1970 toen de geïndustrialiseerde landen algemene veiligheidsregels in acht gingen nemen. Er kwamen wettelijk vastgestelde normen voor het geluid en de geluidsterkte waarbij belangrijk was of de geluiden passend waren in de betreffende omgeving.

Soundscape en gehoorschade

Die maatregelen hebben ertoe geleid dat sinds de tachtiger jaren van de twintigste eeuw de gehoorschade door industrieel geluid drastisch is verminderd. Helaas staat daar tegenover dat de schade die wordt veroorzaakt door recreatief geluid na die tijd sterk is toegenomen. Dit wordt mede veroorzaakt doordat het volume dat geluidsapparatuur kan produceren veel luider is geworden en soms urenlang door middel van een hoofdtelefoon wordt aangehoord. In uitgaansgelegenheden worden geluidsboxen ook vaak tot een hoog aantal decibellen opgekrikt. Zo vormt voor velen de huidige soundscape een risico voor gehoorstoornissen.

Oorspronkelijke soundscape

Nu de elektrische fiets de bromfiets voorgoed uit het straatbeeld heeft verdrongen is het op straat iets rustiger maar allerlei nieuwigheden beïnvloeden het tegenwoordige geluidenlandschap toch weer op nieuwe manieren. Geen wonder dat velen, als het even kan, de natuur opzoeken en daar genieten van de oorspronkelijke soundscape.
© 2013 - 2024 Rickandie, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Geluid en regelgeving, niet alleen kwestie van decibellenGeluiden werden eeuwenlang zonder problemen als passend in hun omgeving geaccepteerd. Zelfs bij de opkomst van de indust…
Verschil tussen misofonie, tinnitus en fonofobieVerschil tussen misofonie, tinnitus en fonofobieVeel mensen hebben op een of andere manier last van geluiden. Niet alleen doordat buren luidruchtig zijn in huizen met t…
Geluidsoverlast en problemen met gezondheidGeluidsoverlast en problemen met gezondheidGeluidsoverlast is een van de meest ernstige hinderingen in de samenleving. Die overlast kan op allerlei manieren plaats…
Laagfrequent geluid: altijd last van laagfrequent geluidLaagfrequent geluid: altijd last van laagfrequent geluidSommige mensen zijn veel gevoeliger voor geluid dan anderen. Zij horen de laagfrequent geluiden en worden daar helemaal…
Kalebas en fleskalebas, van servies tot medicijnKalebas en fleskalebas, van servies tot medicijnZowel de fleskalebas als de gewone kalebas worden gebruikt om allerlei huishoudelijke voorwerpen van te maken. De bitter…
Bronnen en referenties
  • Frw.rug.nl
  • Wikipedia
  • Maxmusic.nl
  • Rivm.nl
Rickandie (1.164 artikelen)
Laatste update: 04-04-2016
Rubriek: Dier en Natuur
Subrubriek: Diversen
Bronnen en referenties: 4
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.