Over de zonnebloem

Zonnebloemen zijn stralende bloemen die ons allemaal doen denken aan de zon en de zomer. De zonnebloem bestaat uit vele soorten en zijn niet alleen voor de sier, maar ook nuttig.

De zonnebloem

De zonnebloem is een plant met opvallende kleuren die veel zon nodig heeft. De meeste zonnebloemen zijn eenjarig, daarnaast zijn er van dit geslacht overblijvende vaste planten. Deze vaste zonnebloemen leven na de bloei door. De zonnebloem is lid van de familie van de Asteraceae (compositae).

Een zonnebloem bloeit vanaf het begin van de zomer tot laat in de herfst. Ze kunnen tussen de één en vijf meter hoog worden. Een zonnenbloem bloeit met samengestelde bloemen. De buitenkrans bestaat uit lintbloemen. Daarbinnen bevindt zich het hart met meeldraden en stampers.

Stengel en blad

De stengel is dik en harig en zijn zelden vertakt. De bladen zijn kleverig, ruw, gekarteld, behaard en groot in omvang.

Kleuren

De meest bekende zijn de eenjarige zonnebloemen. Zonnebloemen zijn er niet alleen in geel, je hebt ze ook in bruin, oranje en roodtinten.

Soorten Zonnebloemen

Er zijn vele soorten zonnebloemen. De meeste bekende zonnebloem is de Helianthus Annuus uit het Helianthus geslacht.

Eenjarige zonnebloemen:

• H.annuus, geel met zwart hart
• H.avondzon, bruin tot bloedrood
• H.a.Sunbeam, goudgeel met geel hart

Culitivars:

• Teddybeer, geel
• Giganteus, geel (zeer groot)

Helianthus sparsifolius, oftewel vaste-plant zonnebloemen

• H.decapetalus, goudgeel
• H.atrorubens, goudgeel
• H.microcephalus, geel

Zaaien

Zonnebloemen worden buiten op een warme en beschutte plek gezaaid. Een zonnebloem heeft voldoende water nodig om goed te kunnen groeien. Zonnebloemen hebben veel ruimte nodig. Hoge soorten worden geplant met een tussenruimte van ca 75 cm, de lagere soorten tussen de 30 - 40 cm. Vaste zonnebloemen worden na de bloei tot vlak boven de grond gesnoeid. Elk jaar komt er dan weer een plant terug in het voorjaar.

Waarvoor word het gebruikt?

Zonnebloemen worden gebruikt om olie uit de zaden te halen. Deze olie word gemaakt tot zonnebloemolie, die veel onverzadigde vetzuren bevat. Het kan goed tegen hitte en wordt daarom ook gebruikt voor het frituren. Zonnebloemolie bestaat voornamelijk uit linolzuur, oliezuur en palmzuur. In Rusland en Oost-Azie worden de zaden gebruikt voor soep of als tussendoortje. Ze kunnen rauw worden gegeten of geroosterd. Ze worden ook verwerkt als ingredient in brood, muesli en salade.

Veevoer

Zonnebloemen worden gekweekt voor vogelvoedsel en als oliekoek voor vee. De zaden kunnen aan kippen worden gevoerd om de eierproductie te bevorderen en de dooier donkerder te laten kleuren.

Zonnebloemolie

De olie kan zeer nuttig worden gebruikt. Het kan bijvoorbeeld gebruikt worden als massage olie bij griep en verzacht het slijmvlies bij hoesten en keelontsteking. De olie wordt ook gebruikt bij huiduitslag en beenzweren.

Andere weetjes

Afkomst

Zonnebloemen komen oorspronkelijk uit Noord- en Zuid-Amerika. Hier werden de zonnebloemen gezien als zonnegod door de Indianen. De Indianen gebruikten toen al de olie uit de zaden en gebruikten de zonnebloemen ook voor medicijnen. In de zestiende eeuw werd de zonnebloem door Spaanse zeelieden naar Europa gebracht.

De naam

De zonnebloem heeft zijn naam te danken aan Botanicus Carl Linnaeus. Hij gaf deze bloem een naam; Heli=zon en anthos=bloem, omdat de bloem hem zo deed denken aan de zon.