Wat is fotosynthese?

Planten zijn in staat om zichzelf te voorzien van energie. Dit is in tegenstelling tot dieren die energie opdoen uit organische stoffen gemaakt door andere organismen. In planten kunnen namelijk bepaalde reacties optreden waardoor ze zelf energie kunnen opdoen. Dit proces heet fotosynthese. Fotosynthese is een reactie die plaatsvindt in planten onder invloed van lichtenergie. De reactie zorgt ervoor dat stoffen ontstaan die voor energie voor planten zorgen.

Fotosynthese

Fotosynthese is het proces waarin lichtenergie (meestal van de zon) wordt gebruikt om koolstofdioxide (CO2) en water (H2O) om te zetten in glucose (C6H12O6) en zuurstof (O2). Dit is een reactie die plaatsvindt in de bladgroenkorrels van een plant. Bladgroenkorrels worden ook wel chloroplasten genoemd. De reactie vindt voornamelijk plaats in de bladeren van planten. Glucose (suiker), dat door de reactie ontstaat, zorgt voor de energie in de plant.

Lichtreactie en donkerreactie

De lichtenergie wordt opgevangen door chlorofyl. Chlorofyl kun je vinden in de chloroplasten (bladgroenkorrels). Het zorgt voor de groene kleur van planten. De lichtenergie wordt direct gebruikt in de lichtreactie. In de lichtreactie worden moleculen aangemaakt die worden gebruikt bij de donkerreactie. Voor de donkerreactie is de lichtenergie niet noodzakelijk, deze reactie wordt ook wel de calvincyclus genoemd. De lichtreactie en de donkerreactie vormen samen de twee fasen in het proces van fotosynthese.

De reactievergelijking van fotosynthese

Zoals al duidelijk werd wordt bij fotosynthese met koolstofdioxide en water, glucose en zuurstof gevormd. De reactie zou je zo kunnen opschrijven:

koolstofdioxide + water -> glucose + zuurstof
Wanneer je de molecuulformules gebruikt van de stoffen krijg je de reactie die hier is te zien. Suiker staat voor glucose en kooldioxide wordt ook wel gebruikt voor de naam koolstofdioxide.

Het belang van fotosynthese

Leven van alle organismen

Het is erg belangrijk dat fotosynthese mogelijk is. Planten staan aan het begin van de voedselketen. De energie die zij bevatten wordt door alle volgende organismen gebruikt. Wanneer fotosynthese niet bestond, zouden planten niet bestaan. Hierdoor zouden de andere dieren in de voedselketen geen voedsel/energie kunnen opdoen waardoor zij ook niet zouden kunnen bestaan.

Koolstofdioxide opnemen en zuurstof afstaan

Fotosynthese is ook erg belangrijk omdat het planten in staat stelt koolstofdioxide (een broeikasgas) op te laten nemen. Dit zorgt voor een schonere lucht. Daarnaast ontstaat door fotosynthese zuurstof. De zuurstof wordt via de huidmondjes in bladeren uit de plant gelaten. Zuurstof is nodig voor de ademhaling van veel organismen, waaronder wij (de mens). Al het zuurstof dat in onze atmosfeer zich bevindt zou niet bestaan wanneer er geen organismen op aarde zouden bestaan waarin fotosynthese kon plaatsvinden. Zonder het bestaan van fotosynthese was er daarom ook geen leven mogelijk voor het dierenrijk.

Fotosynthese bij andere organismen

Ook sommige bacteriën zijn in staat hun energie op te doen uit lichtenergie. Zij hebben geen chloroplasten, de fotosynthese vindt namelijk direct in de cel plaats. De bacteriën bevatten chlorofyl waardoor de reactie wel mogelijk is. Een voorbeeld van een bacterie waarin fotosynthese plaatsvindt is blauwalg. Blauwalgen worden ook wel cyanobacteriën genoemd. Deze cyanobacteriën hebben waarschijnlijk gezorgd voor het ontstaan van leven op aarde (volgens de wetenschappelijke benadering voor het ontstaan van de aarde).