Kattengedrag: truukjes leren en trainen

Dat een kat een eigenwijs dier is wat zich van niets of niemand wat aantrekt is allang achterhaald. Tegenwoordig worden katten steeds vaker gemotiveerd om te trainen en kunstjes te leren. Kan jouw kat dat ook? Waarschijnlijk wel… We weten veel meer over het gedrag van de kat dan bijvoorbeeld twintig jaar geleden. Gingen we er toen vanuit dat de kat degene die zijn eten neerzette zijn baas was. Nu kom je er niet meer zo gemakkelijk vanaf. Een kat is een individu met zijn eigen behoeften.

Maar wist je dat wij als baas ook ‘veeleisender’ zijn geworden? Een kat moet zich kunnen manoeuvreren tussen onze drukke (werk)dagen en moderne apparatuur in. Liep een kat vroeger door de hele wijk tegenwoordig zie je veel meer kattenrennen en elektronische halsbanden die de kat laten weten dat hij de tuin niet mag verlaten.

Doordat we meer weten over het gedrag zowel in de natuur als in huis. Kunnen we het gedrag van de kat proberen te beïnvloeden. Vergelijk de trainingen hierbij niet met die van de hond. Want een kat blijft vaak zelf bepalen wat hij wel of niet interessant vindt om te leren. De kunst voor jou, als baasje en trainer, is de motivatie. Waar gaat de kat iets harder voor rennen? Je zult zien dat voor vele katten alleen de aandacht van het trainen al erg gewaardeerd wordt. Wanneer ze daarnaast ook nog eens iets lekkers te eten krijgen is dat helemaal mooi meegenomen.

Doel bij de hond

Zoals gezegd, het doel van een kat iets aanleren is anders dan bij een hond. Bij een hond gaat het vaak om de commando’s zit en lig bijvoorbeeld. Dit heeft dan ook weer te maken met de rol van een baas; deze is superieur en geeft daarom commando’s. Uiteraard gaat het uiteindelijk ook om het plezier en het spel, maar in eerste instantie gaat het om de rol van de baas en hond vast te leggen.

Bij de kat gaat het meer om zaken als gedrag aanleren en afleren voor een beter kwalitatief leven. Veel katten zitten tegenwoordig binnen met een plek in de tuin of op het balkon. Hun territorium is aanzienlijk kleiner geworden. De dagelijkse beweging en uitdaging is uit zijn leven verdwenen. Daarnaast is een kat een jager. Hij jaagt en wordt beloond: heeft immers een hapje te eten. Ongeveer hier kun je de kat zijn motivatie aanwakkeren. Als je dit doet krijg je dat. Het gaat er vooral om dat jij en je kat plezier hebben in datgeen wat jullie aan het doen zijn.

Zo kun je de kat truukjes leren in jouw belang, bijvoorbeeld naar het toilet te laten gaan. Maar dit kan niet altijd doordat de kat zijn motoriek dit bijvoorbeeld niet toelaat. Maar een huiskat zal bestwel interesse hebben dit te leren. Uiteraard is het de vraag of je dit zelf ook wilt. Maar het is mogelijk.

Van stoel naar stoel laten springen

Leuker is het om truukjes te leren in het belang van bezig zijn en afleiding.
Begin simpel: plaats twee stoelen tegen over elkaar en lok de kat op één van de stoelen. Als je een hengel met een speeltje hebt kun je die eerst gebruiken. Je laat de kat eerst ‘graaien’ naar het speeltje terwijl hij op de éne stoel zit en wanneer hij dit een paar gedaan hebt laat je de hengel het speeltje op de andere zitting liggen. Al snel zal hij er achteraan willen. De kat raakt gewent aan de sprong. Zorg dat je met de hengel een zwiep maakt die een beetje kan lijken op jouw handbeweging.
Volgende stap, je zet weer twee stoelen tegen over elkaar laat de kat plaats nemen op één stoel en leg iets lekkers op de andere stoel. Zorg dat je de aandacht van de kat hebt en maak met je hand een beweging waarbij je naar de stoel wijst. De zwiepende beweging is dan herkenbaar. Als hij springt, vindt hij iets lekkers op de andere stoel. Wees niet verbaast dat wanneer je bezoek hebt en er staan toevallig twee stoelen zo dat de kat als een clown zelf zal springen om je aandacht te trekken.
Een kat moet zo werken voor zijn eten en dat is goed. Zorg wel dat de dagelijkse portie erop aangepast wordt.

Als uw kat gewend is aan dit spelletje en de handbeweging is het waarschijnlijk ook zo dat u vanaf dan de kat van een ongewenste plek vandaag kan gebaren. Dit in plaats van straffende bewegingen en eventuele bewoordingen. Maar ook nu geldt, als de kat dit accepteert.

Een klikker

Wanneer u en uw kat de smaak te pakken krijgen en er echt serieus getraind gaat worden is het raadzaam een klikker aan te schaffen. Deze worden ook voor het trainen van honden gebruikt. Het is een klein dingetje wat u in uw hand houdt en waarmee u een klikkend geluid kunt maken.

Vanaf het moment van het in gebruik nemen van de klikker moet dit geluid aan iets positiefs gekoppeld worden. Het geluid moet uiteindelijk de beloning ‘iets lekkers’ gaan vervangen. Katten zijn erg gericht op geluid en velen leren het zichzelf snel aan. Kijk dus uit met het klikken terwijl het niet als beloning diende.

Begin bijvoorbeeld met het spelletje met de twee stoelen. Wanneer de kat aan de andere kant is geeft u het klikkende geluid in combinatie met het eten. Dit bouw je af naar uiteindelijk geen eten maar wel het geluid. Als je denkt dat de klikker het gewenste resultaat geeft kan er verder getraind worden.

Veel katten zijn te trainen om te zitten, te wachten maar meestal gaat het om een spelelement. Liefst een rol met het jagen. Bijvoorbeeld apporteren. Sommige rassen zijn hier wat fanatieker in zoals de siamees en de heilige birmaan. Maar bijna alle katten vinden de persoonlijke aandacht al voldoende om de balletjes voor je te halen. Soms zijn ze het na twee of drie keer zat maar anderen kunnen dit eindeloos volhouden.

Trainen en truukjes doen is een leuke en makkelijke manier om even de tijd nemen om wat intelligentie spelletjes te doen met de kat. De vraag is eigenlijk: wie traint er nu eigenlijk wie?