Ziektes in bolgewassen bestrijden

Er zijn verschillende soorten ziektes waardoor bolgewassen worden geplaagd. Veel van deze ziektes zijn gemakkelijk te bestrijden met een chemisch bestrijdingsmiddel. Maar welk bestrijdingsmiddel gebruik je bij welke ziekte? Hieronder kun je informatie vinden over zes verschillende ziektes in bolgewassen en welke bestrijdingsmiddelen je hier het beste bij kunt gebruiken. Zo weet je precies welk bestrijdingsmiddel je nodig hebt bij een bepaalde ziekte in een bolgewas. In dit artikel worden zes ziektes in bolgewassen besproken die te bestrijden zijn met een chemisch bestrijdingsmiddel. De ziektes die besproken worden zijn:

• Kwade grond (Rhizoctonia tuliparum)
• Narcisvlieg (narcissen)
• Rhizoctonia-ziekte (Rhizoctonia solani)
• Wortelrot (Pythium)
• Zachtrot (Erwinia carotovora)
• Zwartsnot (Sclerotinia bulborum)

Kwade grond (Rhizoctonia tuliparum)

De ziekte kwade grond

Oorzaak:
De bollen worden aangetast door de grond die besmet is met de schimmel Rhizoctonia tuliparum en gaan tot rotting over.

Symptomen:
Grote bruine plekken op de bollenrok (vlak voor aantasting). Er zitten schimmeldraden aan de bol en spruit vast. Aan de bol zitten witgrijze tot bruinzwarte sclerotiën (een bepaald soort schimmel; ziet eruit als kleine bolletjes).

Gevolgen:
Planten komen niet op, blijven achter in de groei of sterven vroegtijdig af. De bol is geheel verrot of zo beschadigd dat het geen nieuwe bollen meer kan vormen. Als de bol nog wel nieuwe bollen kan vormen, zullen deze bollen besmet zijn met dezelfde ziekte.

Komt voor bij:
Onder andere: hyacinten, irissen, krokussen, lelies, narcissen en tulpen.

Het bestrijdingsmiddel Rizolex

Gebruik in totaal 32 liter per hectare. Dit kun je op drie verschillende manieren verdelen:

• Bedbehandeling 24 liter Rizolex; regelbehandeling 8 liter Rizolex
• Bedbehandeling 16 liter Rizolex; regelbehandeling 16 liter Rizolex
• Bedbehandeling 8 liter Rizolex; regelbehandling 24 liter Rizolex

Narcisvlieg (narcissen)

De ziekte veroorzaakt door de narcisvlieg

Oorzaak:
De narcisvlieg legt tussen half mei en eind juni eieren aan de voet van de plant. De larven die uit deze eieren komen dringen de bol binnen. Als de larve volgroeid is (in het voorjaar), verlaat het de bol. In de bol zit dan een gat ter grootte van de larve.

Symptomen:
De bolschijf is sterk verkurkt en heeft een gaatje aan de rand. Vaak zijn de bollen minder gegroeid en iets donkerder van kleur. Ook zijn er in de bol één of meerdere gangen aanwezig.

Gevolgen:
Het groeipunt van de bol gaat verloren. De bol zal dus niet groter kunnen groeien en kan geen gewas meer vormen. Wel kan de bol nog enkele zwakke spruiten vormen.

Komt voor bij:
Narcissen

Het bestrijdingsmiddel Perfekthion

De narcissen inspuiten met het bestrijdingsmiddel als aantasting is waargenomen.

Rhizoctonia-ziekte (Rhizoctonia solani)

De ziekte Rhizoctonia-ziekte

Oorzaak:
De ziekteverwekker Rhizoctonia solani tast de planten aan vanuit de grond. De ziekte komt voor in vele verschillende soorten bolgewassen.

Symptomen:
In de kas:
De opkomst van de planten is vertraagd. De ondergrondse blaadjes (als deze aanwezig zijn) zijn vaak al verrot. Groene loofblaadjes die in contact staan met de grond verwelken en vallen af. Hierbij blijft er vaak een bruin litteken achter op de stengel. De loofbladeren aan de top vertonen vaak licht-oranjebruine vlekjes of zijn geheel licht-oranjebruin gekleurd. Op het deel van de stengel dat ondergronds ligt kunnen bruine vlekken en strepen ontstaan. De bloemkopjes kunnen verdroogd zijn. De bolschubben kunnen lichtbruine vlekken vertonen.

In het veld:
Het deel van de stengel dat ondergronds ligt, is vaak bruingekleurd en verrot.

Gevolgen:
In de kas:
De loofbladeren aan de top raken misvormd bij verdere ontwikkeling. De planten groeien 'geknepen' uit en blijven kort. Vaak komen de planten niet of slecht tot bloei.

In het veld:
De planten sterven vroegtijdig af.

Komt voor bij:
Onder andere: dahlia's, gladiolen, hyacinten, irissen, lelies en tulpen.

Het bestrijdingsmiddel Rizolex

Gebruik in totaal 32 liter per hectare. Dit kun je op drie verschillende manieren verdelen:

• Bedbehandeling 24 liter Rizolex; regelbehandeling 8 liter Rizolex
• Bedbehandeling 16 liter Rizolex; regelbehandeling 16 liter Rizolex
• Bedbehandeling 8 liter Rizolex; regelbehandling 24 liter Rizolex

Wortelrot (Pythium)

De ziekte wortelrot

Oorzaak:
De wortels worden in de grond aangetast door Pythium-schimmels.

Symptomen:
De symptomen verschillen per soort. Bij alle soorten zullen de wortels op bepaalde plekken zacht en glazig worden. Bij sommige soorten zullen deze plekken slap en grauw worden; bij andere soorten worden deze plekken geheel bruin.

Gevolgen:
De groei van het gewas blijft enigszins achter. Bij sommige soorten gaan de bladeren slap hangen en ontstaan er gele bladpunten. De bladeren sterven dan af. Hierdoor kan de plant totaal vergeeld worden of doodgaan. Bij andere soorten die zwaar zijn aangetast zullen de planten in de kas kort blijven en niet of slecht in bloei komen. In het veld worden de planten paarsrood en sterven ze te vroeg af. Dit zal de groei van nieuwe bollen belemmeren.

Komt voor bij:
Onder andere: hyacinten, irissen, krokussen, lelies en tulpen.

Het bestrijdingsmiddel Fenomenal

Gebruik 100 gram per kubieke meter. Los de fenomonal op in water en meng dit goed door de potgrond.

Zachtrot (Erwinia carotovora)

De ziekte zachtrot

Oorzaak:
De planten worden aangetast door de bacterie Erwinia carotovora in de grond.

Symptomen:
Dichtbij het grondoppervlak gaat het weefsel van de bladstelen rotten. Dit deel van het weefsel wordt glazig en slijmerig. Er ontstaan donkere vlekken op de bladschijf die later bruin worden. Op de bol ontstaan donkere, zachte plekken.

Gevolgen:
De blad- en bloemstelen dichtbij het grondoppervlak knikken om.

Komt voor bij:
Aronskelken en irissen. Komt enkel voor in bolgewassen.

Het bestrijdingsmiddel AAterra ME

Grondbehandeling:
Vlak voor het planten verspreiden over de grond. Gebruik 2,5 milliliter per vierkante meter. Bij potgrond: 40 milliliter per kubieke meter.

Plantgoedbehandeling bij tulpen:
Per liter water gebruik je 0,5 milliliter AAterra ME. De AAterre ME los je op in het water. Dompel het gepelde plantgoed vlak voor het planten gedurende 15 minuten in deze oplossing.

Zwartsnot (Sclerotinia bulborum)

De ziekte zwartsnot

Oorzaak:
De bollen worden aangetast door de schimmel Sclerotinia bulborum waarmee de grond besmet is.

Symptomen:
Het deel van de loofbladeren dat ondergronds zit, is zacht, slijmerig en grijszwart. De bladtoppen worden slap en vergelen. De bolbasis en de bladscheden zijn bedekt met schimmeldraden. De bolrokken verrotten en worden grijs. Er ontstaan witte sclerotiën (die grijs zullen worden en later dofzwart) op de buitenkant van de bol en tussen de bolrokken.

Gevolgen:
Zwaar aangetaste bollen zijn geheel verrot en zullen verdrogen. Licht aangetaste bollen zullen niet verder verrotten en zijn nog te gebruiken. De plant zal verwelken.

Komt voor bij:
Onder andere: anemonen, hyacinten, narcissen en tulpen.

Het bestrijdingsmiddel Collis

Collis gebruikt men voor de preventie van zwartsnot in de grond. Dat betekent dat Collis de planten beschermt tegen zwartsnot, maar Collis zal besmette planten niet beter maken. De grond waar Collis op wordt gebruikt mag niet besmet zijn met zwartsnot. Meng 4 liter Collis met de hoeveelheid water die per hectare door de bollen wordt meegenomen (deze hoeveelheid verschilt per soort). De concentratie per soort is dus verschillend. Collis beschermt de bollen tegen zwartsnot door een dompelbehandeling.