Aandoeningen aan het ooglid bij de hond

Oogleden beschermen het oog tegen vuil en vocht. Alle ogen beschikken over een bovenste en een onderste ooglid. Wimpers aan de rand van het ooglid zorgen ervoor dat vuil niet in het oog komt. Deze haartjes op het oog zorgen ervoor dat het ooglid naar beneden gaat. Bij honden kunnen verschillende ooglidproblemen optreden. Die kunnen ontstaan door ziekte, een verwonding of een ongebruikelijke bouw van het hondenras, waardoor een dier eerder problemen kan krijgen met het ooglid. Veel voorkomende aandoeningen zijn entropion, ectropion, abnormale groei van de wimpers, ooglidontstekingen, ooglidzwellingen, de vorming van strontjes en chalazions en ooglidtumoren.

Entropion

Van entropion is sprake als de oogleden naar binnen krullen. Dit is een veel voorkomende afwijking bij verschillende hondenrassen. Enkele rassen die last kunnen krijgen van deze aandoening zijn de berner sennen, de bloedhond, de buldog, de chow chow, de Duitse dog, de Engelse cocker spaniel, de golden retriever, de labrador, de Pyreneese berghond, de sint bernard en de sharpei. De oogleden kunnen ook opkrullen als er sprake is van een ooginfectie of van littekenweefsel. Entropion leidt tot irritatie en beschadiging van het hoornvlies.

Symptomen

Honden die last hebben van opkrullende oogleden hebben last van rode en tranende ogen en knijpen veel met het oog. Het hoornvlies wordt door de prikkelingen donkerder. Langzaam krult het ooglid naar binnen, waardoor de symptomen erger worden.

Diagnose en behandeling

Een dierenarts stelt de diagnose door een oog van de hond te druppelen. Daarbij wordt al gauw duidelijk of er sprake is van entropion. Als er geen sprake is van entropion, gaat het dichtknijpen van de ogen over. Dit is niet het geval als deze aandoening wel aanwezig is. De krullende oogleden worden verholpen door een chirurgische ingreep. Hiervoor moet het dier wel zijn uitgegroeid. De dierenarts haalt een reepje huid uit het ooglid, waardoor het ooglid meteen weer in een normale stand staat. Bij jongere dieren die nog niet kunnen worden geopereerd, worden tijdelijk hechtingen geplaatst, zodat de oogleden in ieder geval niet meer over het hoornvlies schuren. Daarnaast worden beschermende oogzalfjes voorgeschreven.

Ectropion

Een tegenovergestelde aandoening van entropion is ectropion. Hierbij krullen de oogleden van de hond naar buiten. Op deze manier worden de bindvliezen van het oog waarneembaar. Verschillende hondenrassen worden bewust zo gefokt. Naar buiten krullende oogleden zorgen ervoor dat het roze bindvlies vatbaar is voor vuil, ontstekingen en verwondingen. Ectropie komt veel voor bij onder meer de bloedhond, de basset hound, spaniels en grote logge hondenrassen als de sint bernard. Oogleden kunnen ook naar buiten plooien door natuurlijke veroudering, waardoor de elasticiteit van de huid vermindert.

Symptomen

Ectropion is duidelijk zichtbaar, doordat de oogleden naar buiten krullen. Een hond verliest veel tranen, waardoor er traanstrepen ontstaan. Ook vloeit er etter uit het oog.

Diagnose en behandeling

Deze aandoening treedt veel op bij oudere honden. Baasjes kunnen hun dier helpen door het oog schoon te houden. Dat gebeurt door het blootliggende bindvlies te deppen met een plukje watten gedrenkt in zout water of een oogspoeling. In zeldzame gevallen volgt een operatie, waarbij de chirurg de oogleden strak trekt.

Abnormale wimpergroei

Sommige honden hebben geen normale groei van de wimpers. Bij distichiase groeien de wimpers uit de rand van de oogleden. Ook kan het zijn dat de wimpers juist van binnen naar buiten krullen en zo de oogleden prikkelen. Dit heet trichiase. Daardoor ontstaat een continue irritatie. Die kan weer leiden tot ontsteking van het bindvlies of beschadiging aan de hoornvlies. Rassen die hier vaak mee te maken krijgen, zijn de buldog, de dashond, de Engelse cocker spaniel, de pekinees, de poedel en de Weimaarse staande hond.

Diagnose en behandeling

Abnormale wimpers kunnen verwijderd worden met een pincet. Dit biedt slechts tijdelijk soelaas en deze handeling moet geregeld herhaald worden. Een hond vindt dat doorgaans niet fijn. De beste behandeling is daarom een chirurgische ingreep. Hierbij worden de haarzakjes weggehaald. Ook kunnen bevriezing en elektrolyse worden gebruikt om de haarzakjes ‘uit te schakelen’.

Ooglidontsteking

De meest voorkomende oogklacht bij honden is de ontsteking van het ooglid. Deze aandoening staat ook wel bekend als blefaritis. Puppy’s hebben het meeste last van een ontsteking aan het ooglid. Ook bij oudere honden komt blefaritis voor. De ontsteking gaat dan gepaard met een onderliggende aandoening aan de huid, zoals demodexmijten, een auto-immuunziekte of niet goed werkende schildklier.

Symptomen

Het ooglid van de hond wordt bij een ontsteking rood en opgezwollen. Ook kan er vocht en etter uitzweren. Er ontstaat dan een lelijke korst. Als die niet wordt verwijderd, kleven de oogleden aan elkaar vast.

Diagnose en behandeling

Een ooglidontsteking wordt veroorzaakt door een bacterie. De dierenarts zet weefsel op kweek om te kijken welke bacterie actief is. Zo kan een antibioticum worden voorgeschreven die de veroorzaker van blefaritis bestrijdt. De korst dient te worden geweekt met een zachte doek. Breng vervolgens de voorgeschreven oogzalf aan. De ooglidontsteking verdwijnt hierna.

Ooglidzwelling

Een ooglid van de hond kan soms acuut opzwellen. In de meeste gevallen gebeurt dit na een allergische reactie. Dat kan het geval zijn bij een beet door een insect, een injectie van de dierenarts of een voedselreactie.

Symptomen

Bij een acute ooglidzwelling wordt het ooglid snel dik. De hond krijgt jeuk en gaat schuren met zijn kop en ogen. Een opzwellend ooglid treedt meestal na dertig minuten op na bijvoorbeeld een insectenbeet.

Diagnose en behandeling

Een dierenarts kan snel zien of een hond last heeft van een opzwellend ooglid. Hij schrijft meestal twee medicijnen voor, namelijk een oraal antihistaminicum of corticosteroïde oogzalf of druppeltjes die meerdere keren op een dag moeten worden toegediend.

Chalazions en strontjes

Talgkliertjes bedekken de oogleden. Soms raakt één van de ze kliertjes geïnfecteerd. Op dat moment ontstaat een ‘strontje’. Dit is een zwelling die rood wordt en erg gevoelig is. Hierdoor ontstaat een verstopping. Er vormt zich een ongevoelige knobbel met daarin pus. Deze zwelling leidt weer tot een chalazion, een knobbeltje op het randje van het ooglid.

Diagnose en behandeling

Voor een dierenarts is het al snel duidelijk of er een strontje of een chalazion op het ooglid zit. Een strontje kan worden doorgeprikt door de dierendokter. Vooraf dient het baasje drie keer per dag een warme doek op het strontje te leggen, zodat de knobbel een kopje krijgt. Dan kan de bobbel worden lek geprikt. Een chalazion kan alleen via een operatie worden verwijderd. Hierna kunnen antibiotica en pijnstillers worden voorgeschreven.

Ooglidtumor

Er bestaan verschillende soorten tumoren die zich op het ooglid van een hond kunnen vestigen. De meest voorkomende kanker op het ooglid is de adenoom uit een talgklier. Deze klieren hebben een speciaal soort cellen die alleen op de huidplooi in de oog zitten. Deze cellen maken een soort olie aan waardoor tranen niet snel verdampen. De adenoom zorgt ervoor dat er een bloemkoolachtig materie uit de aangetaste talgklier groeit. Vaak komen talgkliertumoren tegelijkertijd voor in het ooglid. Bij oudere honden zien dierenartsen ook veel goedaardige melanomen. Deze tumoren ontstaan in de huidcellen die pigment bevatten.

Diagnose en behandeling

Bij een vermoeden van een tumor op het ooglid kan een dierenarts weefsel wegnemen om te kijken om wat voor tumor het gaat. In de meeste gevallen wordt de kanker weggenomen door een operatie. Bij een adenoom werkt de dierenarts met een blepharoplastiek waarbij de tumor wordt verwijderd. Vervolgens maakt de chirurg via plastische chirurgie een nieuwe ooglidrand. Ooglidtumoren dienen zo snel mogelijk worden weggehaald.