Jiaogulan, langleefkruid
Jiaogulan! Weer een 'wonderplant' uit het Verre Oosten. Of we nog een nieuw wondermiddel uit het Oosten nodig hebben, is natuurlijk wel de vraag. Ik denk persoonlijk van niet, maar omdat deze Jiaogulan ook bij ons makkelijk te telen is, en daarbij ook nog goed geoogst en gegeten kan worden, is het voor iedereen die gezond en lang wil leven toch een interessante plant.
Jiaogulan of Gynostemma pentaphyllum is wat men noemt een adaptogeen, net zoals Panax ginseng, en Eleutherococcus. Veel van deze adaptogenen zijn moeilijk te telen en worden meestal de wortels van gebruikt, terwijl je van het zachte, zelfs zoetsmakende blad van Jiaogulan gewoon thee kan trekken.
Botanie en oorsprong
De eerste beschrijving van de Jiaogulan werd gedaan door de Zweedse bioloog Thunberg in 1784, hij gaf er toen de naam Vitis pentaphilla, dus druif met vijfdelig blad, aan. Niet verwonderlijk want de Jiaogulan is ook een klimplant en heeft een, weliswaar kleiner maar gelijkaardig blad als de Vitis.
De Jiaogulanplant stamt oorspronkelijk uit de bergwouden van Zuid-China. Jiaogulan betekent: rankende orchidee. Het is een snelgroeiend kruid dat ook in Europa geteeld kan worden en tot min 18 graden Celsius vorst kan verdragen. De plant was tot voor kort nauwelijks bekend buiten Azië. Wel waren er enkele vermeldingen als Chinees volksgeneesmiddel.
Jiaogulan behoort tot de familie van de Gynostemma. In China komen meer dan 30 verschillende soorten voor, het merendeel groeiend in het zuidwesten van het land. De meest geliefde variant is de vijfbladige.
De vermeerdering kan door zaaien, stekken of wortel scheuren. Jiaogulan zaad moet in humusrijke aarde worden gezaaid nadat het zaad 24 uur in warm water is geweekt. Stekken kan gewoon in water, wat zeer makkelijk is, na 2 weken verschijnen de eerste witte wortels. Van een volwassen plant kan men de wortels uitgraven, voorzichtig scheuren en opnieuw planten. In de winter sterft het blad bovengronds af maar het loopt in het voorjaar met fijne, gekrulde blaadjes weer uit. Jiaogulan kan zelfs als kamerplant door het leven gaan, al zal dan zijn geneeskrachtige werking wel wat minder zijn.
Adaptogene plant
Jiaogulan is dus een typische adaptogene plant, die de mens helpt zich beter aan te passen, te adapteren aan zowel lichamelijke als geestelijke veranderingen. Andere bekendere adaptogenen zijn Ginseng en Rozenwortel. Uit klinisch onderzoek blijkt dat de meeste adaptogenen hexokinase activeren, het enzym dat glucose opvangt in de cel en de cellen stimuleert glucose-6-fosfaat te produceren. Zo reguleert de lever mogelijk met de hulp van de adaptogenen de energiestofwisseling. Adaptogenen hebben ook een gunstige invloed op de aanmaak van eiwitten en nucleïnezuren. Ze helpen de overproductie van catecholamines, de stresshormonen te normaliseren.
Hun werking is waarschijnlijk gebaseerd op het 'moduleren' van het hypothalamus-hypofyse-bijnier, een systeem dat ontregeld raakt naarmate men ouder wordt en naarmate men te veel onder stress komt te staan. Daarbij worden de bijnieren overbelast waardoor ze niet langer naar behoren kunnen functioneren. En zoals we weten, staan de bijnieren in voor de productie van corticosteroïden zoals DHEA, testosteron, oestradiol en dergelijke.
Adaptogenen, maar ook slaap, ontspanning en wandelen zorgen er mogelijk voor dat de productie van deze hormonale stoffen geregulariseerd worden
Een lijst van de voornaamste adaptogenen
- Panax ginseng C.A. Meyer - Koreaanse ginseng
- Rhodiola rosea L. - Rozenwortel
- Withania somnifera L. - Ashwaganda / Indische ginseng
- Astragalus membranaceus - Astragalus, Chinese milkvetch
- Angelica sinensis - Chinese engelwortel / Tang kuei
- Bupleurum falcatum L. - Sikkelgoudscherm
- Codonopis pilosula (Franch) Nannf. Dangshen
- Cordyceps sinensis - Winterworm-Zomergras
- Eleutherococcus senticosis Maxim - Eleuthero / Russische ginseng / Taiga
- Leuzea carthamoides (Willd) DC - Maralroot
- Ocimum sanctum L. - Heilige basilicum / Tulsi
- Polygonum multiflorum - Ho Shou Wu
- Schisandra chinensis – Schisandra
- Maca - Lepidium meyenii
Gebruik van Jiaogulan
- Overspanning, stress, reguleert de aanmaak van stresshormonen
- Kankerremmend oa door de aanwezigheid van ginsenoside RH2
- Bloedsuikerregulerend bij ouderdomsdiabetes
- Hartversterkend bij ouderdomshart
- Hoge bloeddruk
- Hoog cholesterolgehalte
Het is in zekere zin niet juist om allerlei ziektes op te sommen, waar Gynostemma tegen gebruikt kan worden, omdat het eigene van adaptogenen juist is, dat zij algemeen gezondheidsbevorderend zijn en zo onrechtstreeks tegen vele ziekten werkzaam kunnen zijn.
Alleen al dit jaar 2010 vinden we tientallen publicaties over Jiaogulan op PubMed
- Gypenosides protects dopaminergic neurons in primary culture against MPP(+)-induced oxidative injury. Wang P, Niu L, Guo XD, Gao L, Li WX, Jia D, Wang XL, Ma LT, Gao GD. Brain Res Bull. 2010
- Long-term oral administration of Gynostemma pentaphyllum extract attenuates airway inflammation and Th2 cell activities in ovalbumin-sensitized mice. Liou CJ, Huang WC, Kuo ML, Yang RC, Shen JJ.Food Chem Toxicol. 2010 Jun 15.
- Gypenosides causes DNA damage and inhibits expression of DNA repair genes of human oral cancer SAS cells.Lu KW, Chen JC, Lai TY, Yang JS, Weng SW, Ma YS, Tang NY, Lu PJ, Weng JR, Chung JG.In Vivo. 2010 May-Jun;24(3):287-91.
- Gypenosides inhibits migration and invasion of human oral cancer SAS cells through the inhibition of matrix metalloproteinase-2/ -9 and urokinase-plasminogen by ERK1/2 and NF-kappa B signaling pathways.Lu KW, Chen JC, Lai TY, Yang JS, Weng SW, Ma YS, Lu PJ, Weng JR, Chueh FS, Wood WG, Chung JG.Hum Exp Toxicol. 2010 May 28.
- Neuroprotective effects of herbal ethanol extracts from Gynostemma pentaphyllum in the 6-hydroxydopamine-lesioned rat model of Parkinson's disease. Choi HS, Park MS, Kim SH, Hwang BY, Lee CK, Lee MK. Molecules. 2010 Apr
- Antidiabetic effect of Gynostemma pentaphyllum tea in randomly assigned type 2 diabetic patients. Huyen VT, Phan DV, Thang P, Hoa NK, Ostenson CG. Horm Metab Res. 2010 May;42(5):353-7.
- Gynostemma pentaphyllum protects mouse male germ cells against apoptosis caused by zearalenone via Bax and Bcl-2 regulation. Yuan H, Deng Y, Yuan L, Wu J, Yuan Z, Yi J, Zhang M, Guo C, Wen L, Li R, Zhu L, He Z. Toxicol Mech Methods. 2010 Mar;20(3):153-8.
- Selective induction of apoptosis in glioma tumour cells by a Gynostemma pentaphyllum extract. Schild L, Chen BH, Makarov P, Kattengell K, Heinitz K, Keilhoff G. Phytomedicine. 2010 Jul;17(8-9):589-97.
- Dammarane-type glycosides from Gynostemma pentaphyllum and their effects on IL-4-induced eotaxin expression in human bronchial epithelial cells. Hung TM, Thu CV, Cuong TD, Hung NP, Kwack SJ, Huh JI, Min BS, Choi JS, Lee HK, Bae K. J Nat Prod. 2010 Feb
- Gypenoside LXXIV ameliorates scopolamine-induced learning deficit in mice. Joh EH, Yang JW, Kim DH.Planta Med. 2010 May;76(8):793-5.
- The effect of gypenosides on cardiac function and expression of cytoskeletal genes of myocardium in diabetic cardiomyopathy rats.Ge M, Ma S, Tao L, Guan S. Am J Chin Med. 2009;37(6):1059-68