Wat ziet een konijn? Ogen en zicht van konijnen

Wat ziet een konijn? Ogen en zicht van konijnen Vraag je je wel eens af hoe je konijn jou waarneemt? Eén ding is zeker: konijnen zien de wereld heel anders dan wij. Miljoenen jaren evolutie hebben het gezichtsvermogen voortdurend aangepast aan de behoefte en levenswijze. Een konijn is in oorsprong een prooidier. De stand van de ogen biedt daarom een heel breed gezichtsveld. Zo kunnen ze in alle richtingen naderende roofdieren waarnemen. Ze betalen er wel een prijs voor in de vorm van een blinde vlek recht voor de neus. Konijnen hebben bovendien een slecht dieptezicht maar nemen wel in beperkte mate kleuren waar. Maar wat ziet een konijn nu precies?
Wat ziet een konijn? / Bron: Didgeman, PixabayWat ziet een konijn? / Bron: Didgeman, Pixabay

Wat ziet een konijn?

Je hebt het je vast wel eens afgevraagd: ziet mijn konijn mij op dezelfde manier als mensen? Met alle fijne en minder fijne details die erbij horen, van de puist op mijn gezicht tot de rimpels in mijn voorhoofd? Of ben ik voor mijn konijn gewoon een wazige vlek?

De waarheid ligt in het midden. Een konijn ziet de wereld wat ‘korreliger’ en waziger dan wij. Het netvlies van het konijn bevat immers minder ‘kegeltjes’ dan het onze. Dit geeft een minder scherp beeld. Je konijn ziet dus wel de vorm van je gezicht maar niet de details. Wanneer je lichaamsvorm plots anders lijkt omdat je een of ander voorwerp draagt kan het konijn daarom wel eens schrikken.

Toch is zo’n onscherp zicht voor een konijn voldoende. Je dier gebruikt immers ook andere zintuigen om je van anderen te onderscheiden. Denk maar aan je stemgeluid, je geur en je manier van bewegen. Al die gegevens, in combinatie met je wazige verschijning, laten er voor je dier geen twijfel over bestaan: ja, jij bent het!

Ogen met een zicht van 360 graden

Mensen hebben een gezichtsveld van 180 graden. Onze ogen staan immers vooraan in het midden van ons aangezicht. Bij konijnen ligt het anders. Hun ogen zitten op de zijkant. Dit laat hen toe om zonder de kop te draaien maar liefst 360 graden in het rond te kijken. Ze kunnen zelfs zien wat boven hen gebeurt. In de natuur kan het gevaar nu eenmaal van overal komen. Denk maar aan roofvogels: zij zien een lekker konijn op het menu wel zitten!

Beste zicht

Wil een konijn een goed zicht hebben en iets goed waarnemen zal het meestal de kop schuin houden en de omgeving met één oog bekijken. Voor een konijn komt dit neer op ‘recht’ aankijken.

Blinde vlek

Toch ziet een konijn niet alles. Vlak voor de neus en onder de kin hebben ze een blinde vlek. Ze kunnen niet zien wat daar gebeurt. Elk konijnenbaasje heeft het wel eens meegemaakt: je plaatst iets lekkers vlak voor de neus van je konijn maar hij ziet het niet. Of je konijn schrikt opeens omdat jij recht naar hem toe kwam of je hand uitstak en je dier dit niet had opgemerkt.

Verziend

Een konijn mag door de blinde vlek dan wel slecht zien op korte afstand, maar ziet heel goed wat veraf is. Een overvliegende helikopter kan een konijn doen schrikken, omdat hij voor je dier vlakbij lijkt terwijl de helikopter natuurlijk hoog in de lucht hangt.

Heeft een konijn dieptezicht?

Een konijn ziet niet in 3D zoals wij. Door de stand van de ogen is geen overlapping mogelijk tussen de beelden die elk oog waarneemt. Elk oog ziet aparte beelden. Konijnen zien alles tweedimensionaal en kunnen weinig of geen diepte waarnemen. Soms zal een konijn de diepte wel proberen 'peilen'. Het beweegt de kop dan op en neer om de afstand in te schatten.

Zien konijnen in het donker?

Een konijn is een ‘crepusculair’ dier en dus vooral actief in het halflicht van de vroege ochtend of bij valavond in de schemering. Op deze momenten van de dag neemt een konijn het best de omgeving waar. Ze zien ook veel beter dan wij wanneer het schemert.

In fel licht of donker ziet een konijn daarentegen niet goed. Net als mensenogen bevatten ook de ogen van het konijn geen ‘tapetum’ om beter te kunnen zien in het donker. Nachtdieren en roofdieren hebben dit meestal wel. Vergelijk maar met een kat: in het donker kun je de ogen van een poes dankzij het tapetum zien oplichten. Bij mensen en konijnen is dit niet het geval.

Ziet een konijn kleuren?

De staafjes en kegeltjes in ons netvlies zijn lichtgevoelige cellen. Ze zorgen ervoor dat we licht en donker kunnen onderscheiden en kleuren zien. Hoe zit het bij konijnen? Is hun netvlies op dezelfde manier opgebouwd?

Wit en zwart

Dankzij de staafjes in het netvlies zien we het verschil tussen wit en zwart. Konijnen hebben dezelfde staafjes. Ze kunnen dus in elk geval wit van zwart onderscheiden.

Kleuren

Of konijnen ook kleuren kunnen waarnemen is niet met zekerheid bekend. Onderzoeksresultaten naar het onderwerp komen niet tot een eensgezinde conclusie. In mensenogen komen drie soorten kegeltjes voor. Ze laten ons toe om rood, groen en blauw van elkaar te onderscheiden. Maar hoe zit het bij konijnen?

In de jaren zeventig van de twintigste eeuw onderzochten een aantal wetenschappers het zicht van konijnen. Volgens deze onderzoekers kunnen konijnen geen rood waarnemen maar wel het verschil tussen groen en blauw zien. We weten echter niet of ze die kleuren op dezelfde manier zien als wij. Men denkt dat konijnen maar twee soorten kegeltjes hebben en geen drie zoals wij.

Andere wetenschappers die het zicht van konijnen hebben onderzocht stelden dat een konijn alles in zwart-wit ziet en dus kleurenblind is.

Het derde ooglid of 'knipvlies'

Een bijzonder kenmerk van konijnenogen is het derde ooglid, een extra vlies dat het oog kan bedekken. Net als bij amfibieën, reptielen, vogels en tal van andere dieren zorgt dit voor een aantal interessante eigenschappen.

Weinig knipperen

Mensen knipperen per uur wel duizend keer met de ogen. We doen dit automatisch zodat het oog vochtig blijft. Het derde ooglid zorgt niet alleen voor bescherming tegen verwondingen, maar zorgt er tegelijk voor dat het oog altijd vochtig blijft. Daarom knippert een konijn hooguit tien tot twaalf keer per uur met de ogen. Veel minder dan wij dus!

Met de ogen open slapen

Dat een konijn met de ogen open kan slapen is ook te danken aan het derde ooglid. Dit houdt het oog ondertussen vochtig en beschermt het. Niet elk konijn zal dit doen, maar toch zal je het wel eens waarnemen. Soms lijkt het zelfs alsof het konijn voor dood ligt, wat onervaren baasjes de stuipen op het lijf jaagt.
© 2016 - 2024 Karldelauw, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
De taal van het konijnElk dier heeft zo z'n eigen taal en het konijn is hier geen uitzondering op. Hieronder de beschrijving met wat konijnen…
Coccidiose bij konijnenCoccidien zijn eencellige parasieten. Coccidien dragen konijnen vrijwel altijd bij zich. Ze kunnen geen schade zolang he…
Hoe maak je een konijn zindelijk?Hoe maak je een konijn zindelijk?Het ene konijn is vanaf de eerste dag meteen zindelijk en doet zijn/haar behoeften altijd op dezelfde plek. Bij het ande…
Het verzorgen van een konijnHet verzorgen van een konijnHet is belangrijk om je konijn goed te verzorgen. Maar hoe kun je je konijn het beste verzorgen? Wat voor hok kun je je…

De mooie ragdollkatDe mooie ragdollkatDe ragdoll is een kattenras dat vanaf eind 20ste eeuw sterk in populariteit toeneemt. Het is weliswaar één van de vele s…
Combinatie kat en kerst, opletten!Combinatie kat en kerst, opletten!De kerst is voor veel mensen een heerlijke periode van samenkomst, gezelligheid en lekkere dingen in huis halen. Als je…
Bronnen en referenties
  • Inleidingsfoto: Gillnisha, Pixabay
  • https://www.bunnybunch.nl/informatie/wat-ziet-een-konijn/
  • http://www.bio.miami.edu/hare/vision.html
  • http://www.threelittleladiesrabbitry.com/rabbitvision.php
  • http://fijnkonijn.nl/blog/wat-ziet-mijn-konijn/
  • https://nl.wikipedia.org/wiki/Knipvlies
  • Afbeelding bron 1: Didgeman, Pixabay
Karldelauw (153 artikelen)
Gepubliceerd: 05-12-2016
Rubriek: Dier en Natuur
Subrubriek: Huisdieren
Bronnen en referenties: 7
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.