Waarom zijn er dieren en wat is hun doel? - Joodse visie

Soms lijkt het alsof veel dieren helemaal geen nut hebben. Vooral in de 21ste eeuw lijkt hun rol in de economie uitgespeeld. Maar dat geldt slechts voor een klein gedeelte in de wereld. In de meeste ontwikkelingslanden spelen dieren nog wel een belangrijke rol. En wat voor nut hebben bijvoorbeeld olifanten, apen en muizen? Hoe kijkt het Jodendom hier tegenaan? In de Talmoed staat: "Alles wat God geschapen heeft, heeft een doel. Er is niets nutteloos geschapen."

Dier nog steeds belangrijk in economieën in grote delen van de wereld

Hoewel de dieren in de ontwikkelde landen een steeds minder grote rol spelen, doen ze dit nog wel in ontwikkelingslanden in Azië, Afrika en Latijns Amerika. Ze dienen als voornaamste bron van mechanische energie in de landbouw, zo bericht het Institute for Energy and Environmental Research. Dat betekent dat miljarden mensen nog steeds afhankelijk zijn van dieren voor het verkrijgen van voedsel of voor hun bestaan. Tegenwoordig zijn nog zo'n 78 miljoen Aziatische buffalo's als werkkracht in dienst in de wereld.

Wat is de rol van dieren die niet gebruikt kunnen worden voor energie of voedsel?

De Tora leert ons dat alles in de wereld geschapen werd ten voordele van de mens die zelf geschapen werd om de Schepper te dienen. Wat is dan het doel van dieren die niet gebruikt kunnen worden voor energie of voor voedsel?

De Joodse wijsgeer Maimonides schreef er het volgende over: Alles is geschapen voor de mens. Dat we nu nog niet het nut weten van sommige dieren, wil nog niet zeggen dat het later niet duidelijk zal worden. De enige reden dat we het nut niet weten is omdat we het nog niet ontdekt hebben en we onvoldoende kennis hebben over de dieren. Inderdaad is het zo dat we vroeger nog niet wisten dat we bijvoorbeeld apen en muizen konden gebruiken voor medische experimenten waarbij medicijnen ontwikkeld kunnen worden.

In 2000 is ontdekt dat in het bloed van krokodillen een belangrijke stof zit die menselijke infecties kan overwinnen door er antibiotica van te maken.

De belangrijkheid van medicijnen en ecosystemen

Veel mensen denken dat sommige zeldzame dieren alleen interessant zijn voor biologen en dus ze geen nut hebben voor de mensheid. Maar dat laatste weten we nog niet. Het kan best zijn dat als we meer te weten komen over de dieren ze heel belangrijk voor de mensen kunnen worden.

Daarnaast zijn dieren belangrijk voor het handhaven van het ecosysteem. Ze helpen bij het vruchtbaar houden van de grond, de waterhuishouding en dragen bij aan de cyclus van water, energie en voedingsstoffen. Deze zijn belangrijke elementen voor de welvaart van de mens.

In Scientific American staat: "Even animals that humans deem insignificant because they cannot provide us with medicine, food, etc., play a big role in the food chain. . . The less aesthetically pleasing invertebrates also play crucial roles in the base of the food chain, in nutrient recycling, energy flow, and so on. Without them, we would not be here!" (Marianne Robertson, assistent professor biologie aan de Millikin University in Decatur, IL).

"Alles wat God heeft geschapen heeft een doel. Niets is voor niets geschapen." (Talmoed).

Lees verder

• Jodendom: Startpagina - Jodendom: achtergrondartikelen (special)
• Orthodoxe Joden en het bezit van huisdieren
• Joods medische ethiek: dierproeven en dierenrechten
• Toerisme Israël: een paradijs voor vogels en vogelspotters