(Vlaamse) Gaai, Garrulus glandarius

De gaai, Garrulus glandarius, of Vlaamse gaai, behoort tot de kraaienfamilie. Het is de meest gekleurde kraai in Nederland, met zijn opvallend blauwe vleugels. Deze vogels zijn alleen in de buurt van bomen te vinden. Vooral vaak bij eikenbomen, aangezien ze graag eikels eten. Veel eikels vergeten ze, hier groeien bomen uit. Hierdoor heeft hij ook de naam ‘grote bosbouwer’. Ze nestelen in bomen en struiken, het nest oogt rommelig. Ze komen voor in vrijwel geheel Europa en worden niet bedreigd.

Taxonomische indeling

• Rijk: Animalia (Dieren)
• Stam: Chordata (Chordadieren)
• Klasse: Aves (Vogels)
• Orde: Passeriformes (Zangvogels)
• Familie: Corvidae (Kraaiachtigen)
• Geslacht: Garrulus
• Soort: Garrulus glandarius

Kenmerken

De gaai is het kleurrijkste lid van de kraaienfamilie in Nederland. Hij is niet te verwarren met enige andere Nederlandse vogel. Hij wordt tussen de 32 en 35 centimeter lang van snavelpunt tot staartpunt. Zijn spanwijdte is tussen de 54 en 48 centimeter. De kleuring is opvallend. De rug, buik en borst zijn licht roodbruin. De stuit is helder wit, de baardstreep zwart. De staart is grijs en de kop is wit met zwarte strepen. De vleugels zijn blauw met zwart. De irissen van deze vogel zijn blauw. De gaai kan zijn kruin rechtop zetten.

Voortplanting

Het nest van de gaai wordt door zowel het mannetje als het vrouwtje gebouwd. Het ziet er het meeste uit als een rommelige hoop blaadjes in een grote struik of bom. De takken voor het nest worden van bomen afgerukt. Ze worden aan elkaar geplakt met klei. Van binnen worden ze bekleed met wortels, haar en vezels. Tussen half april en juni legt het vrouwtje haar eieren. Dit zijn er drie tot zeven. Ze zijn groen met bruine vlekken. Het vrouwtje broedt alleen, dit kost 16 tot 17 dagen. Na 21 tot 23 dagen komen de eieren uit. Acht weken later zijn de jongen zelfstandig.

Voedsel

De gaai heeft een slechte naam als een nestrover. Hij zou eieren en jonge vogels eten. Dit doet hij echter niet zo veel als mensen denken. Zijn hoofdvoedsel bestaat uit eikels. Deze verzamelt hij, en verstopt hij. Hij pakt ze in zijn snavel, of hij stopt ze in zijn keel. Daarna duwt hij ze in een zacht stukje grond. Veel van deze eikels vergeet hij, waardoor hij een belangrijke verspreider is van eikenbomen. Verder eet hij ook insecten, zaden en fruit.

Verspreiding

De gaai komt voor in heel Europa, behalve in het uiterste noorden. De vogels die in het noordelijke gebied leven, trekken ’s winters zuidelijker.

Habitat

De gaai leeft veel in de bomen, meer dan andere kraaisoorten. Hij is dan ook alleen te zien in, of in de directe omgeving, van bomen. ’s Winters voornamelijk eikenbomen. Van naturen is het een schuwe vogel, maar tegenwoordig is hij ook regelmatig in dorpen en steden te zien.

Bedreigd?

De gaai is geen bedreigde vogelsoort