De tamme caique

Caiques zijn middelgrote papegaaitjes die goed in de huiskamer te houden zijn. Ze staan bekend als de clowns onder de papegaaien. Dit omdat ze allerlei gekke capriolen uithalen. Zelf heb ik twee caiques. Jaimy is een man uit 2001 en Kiyo een pop uit 2007. Ze zitten samen in één kooi. Hieronder lees je meer over hoe de caique is als vogel in huis en wat mijn eigen ervaringen ermee zijn.

Twee soorten caiques

Er zijn twee soorten caiques; de witbuik caique (Pionites leucogaster xanthomeria) en de zwartkop caique (Pionites melanocephala melanocephala). Er zijn nog wel wat ondersoorten, maar deze twee komen we het meest tegen. Het zijn middelgrote papegaaien van ongeveer 23 centimeter groot.

Er zijn weinig tot geen verschillen in de kakarters van beide soorten caiques. Aan het uiterlijk is niet te zien of het een man of een pop (vrouw) is. Dit kan je door middel van dna onderzoek wel laten uitzoeken. Je kan veren opsturen (5 uit de borststreek) en deze opsturen naar bijvoorbeeld Gendika. Wanneer de uitslag bekend is, krijg je deze opgestuurd via de post inclusief een certificaat waarop alle gegevens vermeld staan.

Het karakter van de caique

Als je op zoek bent naar een rustige vogel die netjes op een stok blijft zitten (als die al bestaan), dan is een caique niet geschikt voor je. Caiques zijn hele actieve vogels en ze worden niet voor niets de clowns onder de papegaaien genoemd. Een groot deel van de dag zijn ze bezig met spelen en fluiten. Dat spelen kan er behoorlijk ruw aan toe gaan. Springen, huppen, draaien, hangen, fladderen... het hoort er allemaal bij.

Ze kunnen enorm tam worden en laten dan ook alles toe. Je kan ze vastpakken waar je maar wilt. Ze zijn gek van spelen, dus ook met jou. Op de rug liggen, hangen aan je hand en "hairsurfing" (levert mooie kapsels op ;o), het hoort er allemaal bij. Ze zijn, net als de meeste papegaaien, heel erg nieuwsgierig en willen overal wat vanaf weten.

Het eten van de caique

Caiques eten als basisvoedsel gemengd papegaaienvoer. Zelf heb ik premium papegaaienvoer. Er zijn ook mensen die pellets geven. Dit kan, maar mijn idee is dat er dan alsnog aanvullend zaad gegeven moet worden. Let er wel op dat je papegaai alle soorten zaden eet en niet alleen het lekkers eruit haalt.

Verder lusten caiques graag fruit. Hier zijn banaan, kiwi en druif favoriet. Maar ook mandarijn, appel, peer, meloen enzovoort kan gegeven worden. Je caique zal zelf aangeven wat het wel het niet lekker vindt. Maak het fruit wel eerst goed schoon voordat je het geeft!

Ook een stukje noot vinden de meeste papegaaien lekker. Geef hier niet teveel van, maar zo af en toe een ongezouten nootje is goed.

Een stukje kaas, brood of een klein beetje yoghurt vinden sommige papegaaien ook erg lekker.

LET OP!: het is belangrijk om het basisvoer te halen bij een dierenspeciaalzaak met veel omzet. Op die manier weet je dat het voer vrij vers is (het wordt vaak aangevuld). Oud voer verliest zijn voedingswaarde en zal ook minder lekker zijn voor je papegaai.

Geef je noten, let er dan ook op dat ze vers zijn. Pinda's uit dop bevatten nog wel eens schimmels en dat kan erg gevaarlijk zijn!

Avocado en chocola zijn giftig voor vogels, geef dit dus nooit!

Water dien je in elk geval elke dag te verversen. Met warm weer is het aan te raden om dit wat vaker te doen.

Kunnen caiques praten?

Ja, sommige caiques kunnen praten maar erg beperkt.

Wat caiques wel heel goed kunnen is fluiten. Ze doen van alles na; de telefoon, piepjes van de oven, zelfgecomponeerde nummers, melodietjes van mobiele telefoons enzovoort. Mijn Jaimy kan bijvoorbeeld ook nog fjieuw fjieuw (bouwvakkersfluitje) en de eerste regel van "Papegaaitje leef je nog" fluiten. Kiyo doet heel goed de telefoon na.

Is er een verschil tussen man of vrouw (pop)?

Nee, er is geen verschil. Ze kunnen net zo tam worden al heeft iedere caique weer zijn of haar unieke persoonlijkheid. Ook het eventueel kunnen praten en het fluiten staat gelijk bij de man en de pop.

Hoeveel moet een gezonde caique wegen?

Een zwartkop caique moet tussen de 130 en 150 gram wegen. Een witbuik caique moet tussen de 140 en 180 gram wegen.

Ooit is er via een malinglist gevraagd aan de eigenaren om hun caiques te wegen. Dit zijn de resultaten:

• Het gemiddelde van 23 zwartkop caiques was 161 gram.
• Het gemiddelde van 8 witbuik caiques was 153 gram.

Kunnen caiques overweg met andere vogels?

Ja en nee. Meestal kunnen ze wel overweg met soortgenoten, al hoeft dit niet. Wil je dus 2 caiques dan zul je ze langzaam aan elkaar moeten laten wennen.

Met andere soorten kan het alle kanten op. Meestal zijn caiques te ruw voor andere soorten. Ze staan er ook om bekend wat agressief te zijn.

Verschillende soorten kan je dus het beste in aparte kooien houden. Samen uit de kooi laten kan dus wel en dan is het een kwestie van uitproberen.

Kunnen caiques overweg met andere dieren?

Ook hier is het antwoord weer: ja en nee. Caiques staan ook hier bekend als agressief. Het kan dus zijn dat je hond het aflegt tegen de caique. Dit hoeft echter niet!

Als je twee caiques hebt, worden ze dan minder tam voor de mens?

Mijn ervaring is dat ze niet minder tam worden. Ik kan met Jaimy en met Kiyo alles wat ik wil. Uit alles wat ik gelezen heb over caiques blijkt ook dat ze niet minder tam hoeven te worden voor de mens als je er twee hebt.

Wat is hairsurfing en bodysurfing?

Dit zijn termen die ik maar uit het Engels heb overgenomen. Hairsurfing doet een caique heel graag. Hij gaat dan aan je haar plukken, erin hangen enzovoort. Je haar staat nadien alle kanten op en bevat de nodige knopen, maar je caique heeft geweldig veel lol gehad. Bodysurfing is iets wat veel caiques ook graag doen. Jaimy gaat op mijn schouder zitten, laat zich half vallen en gaat dan als een wilde met zijn snavel heen en weer over mijn kleding. Het kan ook zijn dat hij het doet als hij op mijn hand zit.

Een caique die gaat bijten...

Dit kan voorkomen. Als een caique in de rui is of broedrijp wordt dan kan het zijn dat hij of zij wat agressiever naar jou toe wordt. Dit is tijdelijk en levert geen problemen op zolang je maar niet bang wordt voor je caique. Zelf ben ik nog nooit gebeten door mijn caiques.

Het tikken met de snavel op allerlei dingen

Niet alle caiques doen dit, maar Jaimy zeker wel. Het is een grappig gezicht en waar het goed voor is weet ik niet. Hij kan van het ene op het andere moment ineens heel hard met zijn kop heen en weer gaan en dan met zijn snavel ergens op tikken.

Maakt het geslacht van een caique uit in de mate waaraan het zich aan je bindt?

Nee, een pop kan zich aan een man of een vrouw binden en voor een man geldt hetzelfde. Meestal is een caique handelbaar voor iedereen binnen een gezin. Natuurlijk zal de caique zich aan één persoon het meeste binden, dat zal over het algemeen diegene zijn die de meeste aandacht geeft.

Wel is het van belang dat je de caique eerst goed opvoedt. Je moet ze wel consequent en streng opvoeden zodat ze weten dat jij de baas bent.

Hoe is een caique tegenover vreemden?

Mijn ervaring is dat een jonge caique met iedereen overweg kan. Geen problemen dus. Als de caique wat ouder wordt, dan kan het wel een probleem worden. Jaimy is een paar jaar vervelend geweest tegenover vreemden, soms bijten tot bloedens toe.

Nu is hij echter weer een allemansvriendje. Dit is weer gekomen toen hij ongeveer 2½ was. Langzamerhand ging hij steeds makkelijker bij andere mensen zitten zonder te bijten. Nu stapt hij bij iedereen op en hangt "Mister Casanova" uit, hij heeft echt veel vriendjes gemaakt de laatste tijd. Kiyo heb ik overgenomen van andere mensen en ik kon meteen alles met haar.

Bedenk van te voren wel bij wie je je papegaai neerzet. Ze hebben er wel een handje van om juist bij mensen met weinig ervaring te gaan klieren.

Moet een toekomstige eigenaar zelf de handvoeding geven?

Nee, dit hoeft zeker niet. Het geven van handvoeding bij vogels die in een huiskamer komen te staan, heeft alleen tot doel dat de vogel vast went aan mensen. Wie de handvoeding doet maakt helemaal niet uit.

Ga juist niet zelf handvoedingen geven als je er geen ervaring mee hebt! Dit kan leiden tot de dood van een vogel omdat het echt wel noodzakelijk is om kennis van zaken te hebben.

Zijn caiques erg luidruchtig?

Een lastige vraag want wat is luidruchtig. Dit kan voor iedereen verschillend zijn.

Jaimy en Kiyo zijn met regelmaat goed bezig met het maken van lawaai. Meestal 's ochtends vroeg en zo rond de schemer. Dan is het ongeveer een kwartier even goed fluiten. Ook minder fijne geluidjes kunnen voorkomen; hele hoge pieptonen of aan één stuk door "krijsen". Voor je oren is dit niet altijd even prettig. Over het algemeen stoor ik mij er niet aan. Het hoort erbij. Als je dieren hebt dan hoor je ze.

Zo door de dag heen hoor ik Jaimy en Kiyo wel veel, maar dat zijn meer de leuke fluitjes en geluiden.

In vergelijking met andere vogels zijn caiques minder luidruchtig als een ara of kaketoe, maar wel een stuk luidruchtiger als een grasparkiet of een valkparkiet.

Zijn caiques makkelijk tam te maken?

Ja, caiques zijn heel makkelijk tam te maken en het zullen ook echte maatjes worden. Je zult er echter (net als bij andere soorten trouwens) wel veel tijd in moeten steken. Papegaaien hebben elke dag aandacht nodig. Daarbij zijn caiques ondeugende en slimme donders en ook omdat ze zo ontzettend bewegelijk zijn, hebben ze een consequente aanpak nodig. Nee is dus ook echt nee... laat je soms wel iets toe en soms iets niet, dan nemen ze een loopje met je.

Jaimy en Kiyo weten héél goed wat nee betekend. Toch blijven ze me uitproberen. Ze zijn alleen wel snel te corrigeren omdat ze inmiddels best weten wat wel en niet mag.

Papegaaien zijn slim en ondeugend.... maar dat maakt ze ook heel leuk!