Milieukeur (SMK)

Milieukeur is een Nederlands ecolabel dat criteria opstelt voor verschillende categorieën. Deze producten of diensten hebben een ecologisch voordeel ten opzichte van andere producten. Consumenten die producten, processen of diensten aanschaffen met het Milieukeur-logo zijn ervan verzekerd dat zij milieuvriendelijker consumeren. Het keurmerk richt zich op producteigenschappen en het productieproces. Het kan daarbij zowel gaan om voedingsmiddelen als non-food producten. Stichting Milieukeur (SMK) is eigenaar van het Milieukeur. SMK is een onafhankelijke organisatie en kent een geschillencommissie (College van Beroep) en een klachtenprocedure. SMK ontwikkelt en beheert criteria om duurzaam ondernemen inzichtelijk, betrouwbaar en controleerbaar te maken. Deze criteria komen tot stand met medewerking en inbreng van producentenorganisaties, detailhandel, overheid, wetenschappers, milieudeskundigen en behartigers van consumentenbelangen. Dat verzekert een breed maatschappelijk draagvlak. Onafhankelijke certificatie-instellingen controleren of producten, processen of diensten aan de criteria van SMK voldoen.

Het aantal producten en diensten waarvoor SMK criteria opstelt groeit gestaag. Dat zegt veel over het enthousiasme van organisaties om duurzaam te ondernemen. De criteria gaan namelijk verder dan de wettelijke eisen waaraan producten moeten voldoen. Een organisatie gaat er dus vrijwillig mee aan de slag. Maar het zegt ook iets over SMK. Namelijk dat er vertrouwen is in de werkwijze en het aanbod van criteria. Zo fungeert SMK als kompas voor duurzaam ondernemen. Milieukeur heeft inmiddels voor 39 productgroepen criteria opgesteld en er zijn 339 bedrijven die het Milieukeurcerificaat hebben.

Doel

De doelstelling van Milieukeur is het stimuleren van duurzame consumentisme. Daartoe ontwikkelt en beheert Milieukeur criteria voor producten, -diensten en –bedrijfsprocessen op basis van
onderscheid in milieueffecten en markttransparantie en hoopt daarmee de duurzaamheid te bevorderen.

Het programma Milieukeur is in eerste instantie opgericht voor de Nederlandse markt. Voor plantaardige en dierlijke producten en be- en verwerkte voedingsmiddelen worden bovenwettelijke eisen ten aanzien van voedselveiligheid, dierenwelzijn en natuurbeheer zo veel mogelijk meegenomen bij de ontwikkeling van de criteria.

Voordelen

Duurzaam ondernemen vraagt om investeringen. Maar het levert ook voordelen op. De grootste winst is uiteraard voor het milieu. Met Milieukeur gecertificeerde producten, processen of diensten zijn aantoonbaar milieuvriendelijker dan andere. Ook zijn de criteria van Milieukeur van grote waarde voor duurzaam inkopen. Organisaties die duurzaamheidsaspecten willen laten meespelen bij hun inkoopprocessen hebben met de Milieukeur criteria een duidelijk kompas in handen. Organisaties die duurzaam inkopen, stimuleren hun toeleveranciers tot (meer) duurzaam ondernemen.

Voordelen voor producenten en afnemers:

Imago en positionering

De maatschappelijke druk op bedrijven neemt toe. Consumenten vinden het de morele plicht van ondernemers om zich publiekelijk te verantwoorden. Ze vragen bijvoorbeeld inzicht in het productieproces en in de herkomst van gebruikte grondstoffen. Dat inzicht geven bedrijven wanneer zij ondernemen volgens de Milieukeur criteria. Sterke merken met duurzame reputaties staan of vallen met betrouwbaarheid en openheid.

Betrouwbaar, transparant en gecontroleerd

De criteria van Milieukeur komen via vastgelegde procedures tot stand met behulp van Colleges van Deskundigen van SMK. Hierin zijn producentenorganisaties, detailhandel, overheid, wetenschappers, milieudeskundigen en behartigers van consumentenbelangen vertegenwoordigd. Via openbare hoorzittingen wordt voor de criteriaontwikkeling verdere afstemming gevonden met onder meer individuele ondernemingen en overige maatschappelijke organisaties. Met het Milieukeur certificaat maken organisaties hun duurzaamheidsinspanningen op heldere en betrouwbare wijze inzichtelijk. Zowel in het business-to-business als in het business-to-consumer traject. Deze door de Raad van Accreditatie goedgekeurde werkwijze verzekert een breed maatschappelijk én betrouwbaar draagvlak. Onafhankelijke certificatie instellingen controleren vervolgens of producten, processen of diensten aan de criteria van Milieukeur voldoen.

Kostenbesparing

Door te werken volgens de Milieukeur criteria gebruiken ondernemingen vaak minder grondstoffen zoals bijvoorbeeld water en energie.

Fiscaal voordeel

Investeringen die nodig zijn voor het verwerven van het Milieukeur certificaat komen in aanmerking voor de MIA- en Vamil-regeling. MIA staat voor milieu-investeringsaftrek. Dit is een fiscale aftrekregeling voor ondernemers die investeren in milieuvriendelijke bedrijfsmiddelen. Vamil staat voor willekeurige afschrijving milieu-investering. De Vamil-regeling biedt ondernemers een liquiditeits- en rentevoordeel.

Criteria

De criteria die Milieukeur gebruikt zijn veelal in overeenstemming met die van de Europese Unie. Net als het EU-Ecolabel hebben de Milieukeurcriteria betrekking op de hele levenscyclus van het product of de dienst. Van grondstoffen, energie- en watergebruik, tot schadelijke stoffen, verpakking en afval. Bij voedingsmiddelen hebben de criteria daarbij ook nog betrekking op een beperkt gebruik en emissiearme toepassing van gewasbeschermingsmiddelen en meststoffen en is er aandacht voor dierenwelzijn, natuurbeheer en voedselveiligheid. Met een Milieukeurcertificaat wordt voldaan aan de duurzaamheidsdoelstellingen van overheidsregelingen zoals MIA en Vamil.

Certificeren

De criteria van Milieukeur worden gebruikt om producten, diensten en bedrijfsprocessen te laten certificeren. Onafhankelijke certificatie-instellingen controleren of wordt voldaan aan die criteria. Per productgroep heeft SMK met certificatie-instellingen een licentie gesloten. Deze instellingen zijn geaccrediteerd door de Raad voor Accreditatie en hebben aangetoond dat ze deskundig, betrouwbaar en onpartijdig controleren. Uitvoering van de controles vindt plaats volgens Europese normen voor productcertificatie.

Link naar criteria: Criterialijst Milieukeur