De cavia: algemeen, huisvesting & voeding

Cavia's komen oorspronkelijk uit de Peruviaanse Andes en ze werden gedomisticeerd door de Inca's. Ze werden gehouden om als voedsel te dienen en ook nu worden ze nog in Peru geteeld om hun vlees. Bij ons is er hier geen sprake van. Ze worden gezien als lieve huisdiertjes of om ermee te fokken en te showen op tentoonstellingen.

Algemeen

De cavia (cavia porcellus) is circa 28 centimeter groot. Ze hebben een geen staart en een compact lichaam met korte pootjes. De kop is bolvormig en de oren hebben de vorm van een bloemblad. Vrouwtjes worden zeugjes genoemd en mannetjes beertjes.

Er zijn vele kleursoorten te krijgen. Bijvoorbeeld: effen gekleurd (bijvoorbeeld de agouti (wildkleur)), wit, rood, zwart, blue slate. Ook zijn er cavia's met tekeningen, zoals de gestippelde Dalmatiër, de driekleur en de gevlekte Hollander.

De beharing kan variëren. Je hebt de gladharige cavia die weinig onderhoudt vergt en de borstelharige, langharige cavia's die meer onderhoudt vergen voor de vachtverzorging. Nagels moeten regelmatig bijgeknipt worden.

Cavia's leven graag samen met soortgenoten. Het zijn dagdieren die niet erg speels zijn.

Cavia's maken leuke geluidjes. Ze piepen en fluiten. Ze herkennen maar al te snel het geluid wanneer er eten gepakt gaat worden. Daar kunnen ze heel sterk op reageren.

Een kooi moet regelmatig schoongemaakt worden omdat ze niet zindelijk zijn. In klimmen en springen zijn ze niet zo goed als veel andere knaagdieren.

De huisvesting

Cavia's zijn dieren die graag in groepen leven en dus het liefst gehouden worden met twee of meer soortgenoten. De combinaties kunnen zijn: zeugje-zeugje, beertje-beertje of gecastreerd beertje-zeugje. Ook als je gaat fokken, moeten een beertje en een zeugje een aparte kooi tot hun beschikking hebben.

Mocht je één cavia willen houden dan is het zaak om er veel tijd aan te besteden. Alleen voer geven is dus niet voldoende.

Een hok moet minimaal de afmeting 60 x 40 cm hebben. Voor twee cavia's minimaal 50 x 70 cm. Een groter verblijf is altijd wenselijk.

Zorg ervoor dat het hok niet in de felle zon, op de tocht of op een vochtige plek staat. Een cavia kan hier niet tegen. Temperaturen boven de 25°C zijn ook niet wenselijk.

Bedenk dat wanneer je in de kooi een slaaphuisje plaats het diertje wat schuwer kan blijven. Een oplossing hiervoor is om het huisje alleen 's nachts in de kooi te zetten. Mocht je cavia goed aan je gewend zijn dan kan je overwegen het huisje permanent in de kooi te plaatsen.

Water geef je het beste in een drinkfles. Hier blijft het water schoon in omdat het goed is afgesloten van de buitenwereld. In een open bakje zal het water snel troebel worden en dit is niet bevorderlijk voor de gezondheid van je cavia.

Cavia's kan je het beste binnen houden. Eventueel kunnen ze wel buiten maar dan moet de buitentemperatuur 10°C of meer bedragen.

De bodembedekking van de kooi bestaat het liefst uit zaagsel (houtvezel) met daardoor wat hooi. Dit hooi dient ook als voeding. Geef apart (bijvoorbeeld in een hooiruif) ook nog hooi. Belangrijk is wel dat de cavia hier niet zomaar in kan. Ze kunnen springen dus dat kan blessures opleveren.

De voeding

Heel belangrijk is het dat het voer van een cavia vitamina C bevat. Ze kunnen dit zelf namelijk niet aanmaken maar hebben het wel nodig. Het beste kan je korrelvoer geven waar vitamine C aan is toegevoegd. Geef je gemengd voer dan kan is het zeer waarschijnlijk dat de cavia alleen de lekkerste dingen opeet en dus geen of te weinig vitamine binnenkrijgt.

Ook dien je je cavia groenvoer te geven. Begin met kleine beetje om de cavia eraan te laten wennen. Voorbeelden van groentes/fruit die je kan geven zijn: andijvie, appel, paprika, wortelloof, witlof en winterwortel. Geef het beste maar geen sla omdat er bepaalde stoffen inzitten die niet echt goed zijn en vanwege het hoge vochtgehalte. Maak de groentes altijd goed schoon en zorg ervoor dat je ze niet te nat aan de cavia geeft.

Hooi moet altijd aanwezig zijn voor een cavia. Dit om ervoor te zorgen dat de darmwerking optimaal blijft. De maag en darmen van een cavia moeten altijd gevuld zijn.

Teveel hooi kan je niet geven, maar zorg ervoor dat je het geven van teveel korrelvoer beperkt.

De rassen

Hieronder kort de rassen.

Gladhaar:

Dit ras komt het meeste voor en is makkelijk in de haarverzorging. De karakters zijn zeer verschillend.

Borstel (Abyssinian):

Deze soort heeft rozetten over het hele lijf (punk). Is vaak een drukker soort als de gladhaar. Dit ras heeft geen speciale haarverzorging nodig.

Crested of gekruinde cavia:

Dit is een gladhaar met een kruin bovenop de kop.

Satijn:

Dit is een gladhaar of een borstel met een satijnbeharing. Het glanst mooi. Dit ras kan wel eens iets te klein blijven en botproblemen krijgen.

Rex:

Dit ras is fors met rechtopstaand, stug haar. De buik en de snorharen zijn gekruld. Pas na 1 tot 1½ jaar is de beharing optimaal. Geen extra haarverzorging nodig.

US-Teddy:

Dit ras lijkt op de rex. Heeft ook rechtopstaand haar, maar dit haar is veel zachter. Een Teddy mag geen krullen hebben. Geen extra haarverzorging nodig.

Langhaar (Peruvian):

Dit ras is langharig met rozetten. De cavia heeft hierdoor een pony voor de ogen.

Sheltie:

Dit ras is langharig maar zonder rozetten. Het heeft sluik haar dat langs het lichaam valt. Op het koppie heeft het kort haar.

Tessel:

Dit is een langharige rex. Langharig met krullen.

Alle langharige rassen hebben extra haarverzorging nodig. De rassen zijn er in verschillende kleuren.

Weetjes

• Het volwassen gewicht van een cavia is 900-1300 gram voor een zeugje en 1000-1500 gram voor een beertje.
• Beide geslachten zijn geslachtsrijp bij 4 tot 8 weken.
• De draagtijd bedraagt 63-72 dagen. Eén tot zes jongen. De jongen zijn helemaal 'af' wanneer ze geboren worden.
• De levensverwachting van een cavia ligt zo tussen de 4 tot 6 jaar maar er zijn cavia's die een veel hogere leeftijd halen.