Geschiedenis van blindengeleidehonden

Dankzij geleidehondenscholen is het leven van duizenden slechtziende en blinde mensen aanzienlijk verbeterd. Zij kunnen met een blindengeleidehond veilig op stap en hebben er een trouwe kameraad bij. De geleidehondenscholen streven allen naar een verhoogde mobiliteit en onafhankelijkheid voor blinden en slechtzienden. Geleidehondenscholen, die overal ter wereld bestaan, kennen een lange geschiedenis die reeds begon in de eerste eeuw na Christus.

• Voor de Eerste Wereldoorlog
• Wereldoorlog 1: Oorlogsblinden
• Eerste geleidehondenschool
• Opening
• Sluiting
• Dorothy Harrison Eustis
• Morris Frank, de eerste Amerikaanse geleidehondgebruiker
• Zwitserse en Italiaanse geleidehondenschool
• Britse geleidehondenschool
• Tijdlijn belangrijkste data

Voor de Eerste Wereldoorlog

De eerste speciale band tussen een hond en een blinde persoon is reeds te zien in muurschildering uit de eerste eeuw. Er zijn eveneens aantekeningen uit de Middeleeuwen uit Azië en Europa waaruit blijkt dat honden blinde mensen begeleiden.

De eerste poging om honden te trainen die blinden kunnen helpen, startte rond 1780 in het ziekenhuis 'Les Quinze-Vingts' voor blinden in Parijs. In 1788 had Josef Riesinger, een blinde zeefmaker uit Wenen, een Spitz zo goed opgeleid dat mensen hem vaak de vraag stelden of hij wel echt blind was.

Wereldoorlog 1: Oorlogsblinden

Het verhaal van de moderne geleidehond begint echter tijdens de eerste Wereldoorlog waarin veel soldaten vaak door gifgas blind waren geworden. Een Duitse arts, Dr. Gerhard Stalling, behandelde veel blinden. Hij kreeg het idee om honden op te leiden zodat ze deze mannen konden helpen. Toen hij op een dag met een patiënt in het ziekenhuis wandelde met een hond, werd hij dringend weggeroepen en liet hij de hond achter bij de patiënt. Toen hij later terugkeerde, zag hij bij de hond signalen dat hij voor de blinde patiënt zorgde.

Eerste geleidehondenschool

Opening

Dr. Stalling verdiepte zich in het opleiden van honden voor blinden en in augustus 1916 opende hij ‘s werelds eerste geleidehondenschool voor blinden in Oldenburg (Duitsland). De school groeide en veel nieuwe vestigingen werden geopend in Bonn, Breslau, Dresden, Essen, Freiburg, Hamburg, Magdeburg, Münster en Hannover. Hierdoor konden maximaal 600 honden per jaar afgeleverd worden. Deze scholen leidden niet alleen geleidehonden op voor ex-soldaten, maar ook voor blinden in Groot-Brittannië, Frankrijk, Spanje, Italië, Canada en de Sovjet-Unie.

Sluiting

Als gevolg van een daling van de kwaliteit van de geleidehonden, stopte de organisatie in 1926. Gelukkig was daartegen een andere grote geleidehondenschool geopend in Potsdam, in de buurt van Berlijn. Deze school bleek zeer succesvol te zijn en leverde maximaal twaalf honden per maand af. De school kon ongeveer honderd honden per jaar herbergen.

Dorothy Harrison Eustis

Rond deze tijd leidde een rijke Amerikaanse vrouw, Dorothy Harrison Eustis, al honden op voor het leger, de politie en de douane in Zwitserland. Dorothy Eustis zorgde er met haar inzet en expertise voor dat het fenomeen blindengeleidehonden internationaal doorbrak. Eustis had gehoord over het centrum in Potsdam en wou er meer over te weten komen. Ze is er een paar maanden verbleven en was erg onder de indruk. Ze schreef hierover een artikel voor de Saturday Evening Post in Amerika in oktober 1927.

Morris Frank, de eerste Amerikaanse geleidehondgebruiker

Een blinde Amerikaanse man, Morris Frank, had het artikel ook gelezen en was verrast door de zelfstandigheid die blinde bazen hierdoor krijgen. Later zei hij "De vijf cent die de krant me kostte, is me meer dan een miljoen dollar waard geweest. Het veranderde mijn leven". Hij schreef aan Eustis dat hij heel graag een geleidehond wou, alsook geleidehonden wilde promoten in de Verenigde Staten.

Dorothy Eustis nam de uitdaging aan en leidde in 1928 voor Frank Buddy op, een Duitse herder. Frank leerde in Zwitserland werken en omgaan met de hond. Frank ging terug naar de Verenigde Staten en werkte daar met de eerste geleidehond in Amerika. Eustis richtte in 1929 The Seeing Eye op in Morristown, New Jersey, maar ging eerst nog terug naar Zwitserland om er verder te werken.

Zwitserse en Italiaanse geleidehondenschool

Ondertussen werd in 1928 ook een Italiaanse geleidehondenschool, Sculola Nazionale Cani Guida per Ciechi opgericht. Door het succes van de Verenigde Staten richtte Eustis in 1928 een geleidehondenschool op in Vevey (Zwitserland). Ze noemde deze school, zoals één jaar later in New Jersey, 'L'Oeil qui Voit' of The Seeing Eye (de naam komt uit het Oude Testament van de Bijbel - 'het horende oor en het ziende oog', Spreekwoorden, XX, 12). De scholen in Vevey (New Jersey) en Italië waren de eerste geleidehondenscholen van de moderne tijd die de tand des tijds hebben overleefd.

Britse geleidehondenschool

In 1930 hadden twee Britse vrouwen, Muriel Crooke en Rosamund Bond gehoord over The Seeing Eye en contacteerden ze Dorothy Eustis, die een van haar trainers naar Groot-Brittannië stuurde. In 1931 voltooiden de eerste vier Britse geleidehonden hun opleiding en drie jaar later werd een geleidehondenschool opgericht in het Verenigd Koninkrijk.

Tijdlijn belangrijkste data

Lees verder

• Matching: de juiste blindengeleidehond voor de juiste baas
• Een blindengeleidepaard in plaats van een blindengeleidehond
• Wat kan een geleidehond voor blinden en wat kan hij niet?
• Aai een geleidehond niet of leid hem niet af!
• Geleidehondeninstructeur: Hond opleiden tot geleidehond