De geredde orka Morgan

In juni 2010 gebeurde iets ongewoons, er werd een orka gezien in de Waddenzee, die later de naam Morgan kreeg. Ze werd gevangen en overgebracht naar het Dolfinarium in Harderwijk en werd in november 2011 verhuisd naar Loro Parque op Tenerife.

De redding

Op 23 juni 2010 werd een dolfijnachtigen gezien in de Waddenzee. Foto’s werden gemaakt en verzonden naar een bioloog, die het dier identificeerde als een orka (Orcinus orca). Het dier was uitgehongerd en zou zonder menselijk ingrijpen overlijden. Een reddingteam van het Dolfinarium in Harderwijk kwam naar de Waddenzee bij Lauwersoog om het dier te redden. Ze werd gevangen en per vrachtwagen naar Harderwijk vervoerd. Daar kreeg ze de naam Morgan. Al snel na haar aankomst in Harderwijk kwamen er vragen over waar het dier vandaan kwam en of het (als ze weer gezond was) weer terug naar zee kon.

Zoektocht naar familie

Orka’s leven in familiegroepen die vaak bestaan uit een moeder met haar nakomelingen en de nakomelingen van haar dochters. Het is voor orka’s vrij ongewoon om een familiegroep te verlaten. Orka’s leven niet dicht bij de Nederlandse kust, het was dus ongebruikelijk om een eenzame orka in Nederland aan te treffen. Waarschijnlijk kwam Morgan uit Schotland, IJsland of Noorwegen. Er werd een onderzoek gestart om een exacte herkomst te kunnen bepalen en zo mogelijk ook haar exacte familiegroep te vinden.

Als eerste werd gekeken naar de rugvin en de grijze zadelvlak achter de rugvin van Morgan. De rugvin en het zadelvlek worden bij orkaonderzoek gebruikt voor identificatie van een orka. Bij elke orka is dit uniek, net als vingerafdrukken bij mensen. Tijdens veldonderzoek worden door onderzoekers vaak foto’s gemaakt van rugvinnen van wilde orka’s. Deze foto’s worden verzameld in een catalogus. Foto’s van Morgan werden vergeleken met foto’s in een catalogus om te kijken of ze misschien al eerder ergens was gefotografeerd, maar helaas bleek er geen match te zijn.

Vervolgens werden de geluiden van Morgan onderzocht. Orkafamilies hebben een dialect, dus Morgans geluiden zouden hetzelfde moeten zijn als die van haar directe familie. Er werden een paar overeenkomsten gevonden tussen de geluiden die Morgan maakte en geluiden van orka’s uit Noorwegen. Maar de overeenkomst was niet goed genoeg om een exacte familiegroep te kunnen bepalen. Uit een later uigevoerde tweede studie (2011) kwamen betere resultaten. Er werden meerdere overeenkomsten gevonden tussen Morgans geluiden en geluidsopnames uit 2005 van een Noorse orkafamilie. Het is echter niet bekend waar deze orkafamilie zich sindsdien bevindt.

Als laatste werd het DNA van Morgan vergeleken met dat van wilde orka’s. Analyse gaf aan dat Morgan verwant was aan de orka’s in Noorwegen, maar een IJslandse herkomst kon niet volledig worden uitgesloten.

Conclusie

Na dit onderzoek werd geconcludeerd dat Morgans familiegroep niet gevonden kon worden. Een groep van zeven wetenschappers werd gevraagd naar hun mening over een mogelijke terugkeer van Morgan naar de natuur. Een rapport verscheen in december 2010. Onafhankelijk van elkaar waren zij het allemaal ermee eens dat Morgan niet meer terug naar het wild kon. De wetenschappers waren bezorgd dat Morgan niet geaccepteerd zou worden in een vreemde, niet verwante, familiegroep orka’s. Verder waren ze ook bezorgd over het gebrek aan jachttechnieken van Morgan. Ze werd vermagerd in de Waddenzee gevonden, wat een indicatie was dat Morgan niet zelf in staat was vis te vangen. De zeven wetenschappers concludeerden dat Morgan beter in gevangenschap kon blijven waar mensen voor haar konden zorgen.

Niet iedereen kon zich in deze conclusie vinden. Twee groepen werden gevormd, de Free Morgan groep (wetenschappers) en de Orka Coalitie (dierenactivisten). Ze probeerden met rechtzaken te voorkomen dat Morgan de rest van haar leven in gevangenschap zal moeten doorbrengen. De rechter gaf hen echter ongelijk en gaf het Dolfinarium toestemming om Morgan naar Loro Parque op Tenerife te verhuizen.

De verhuizing

Op 29 november 2011 was het zo ver, de verhuizing van Morgan naar Loro Parque vond deze dag plaats. Ze werd in een speciale container geplaatst en per vrachtwagen naar Schiphol vervoerd. Daar vandaan vloog ze naar de luchthaven in het noorden van Tenerife. Vervolgens werd ze per vrachtwagen naar Loro Parque in Puerto de la Cruz gebracht. De verhuizing verliep voorspoedig en binnen enkele dagen ontmoette Morgan al enkele van de orka's die al in Loro Parque leefden.