Grondwerk met je paard: Clickertraining

Clickertraining is een fijne en effeciente methode om je paard te trainen. Door middel van een positieve beloning ga je het gewenste gedrag van je paard stimuleren. Omdat timing hierbij essentieel is, ga je gebruik maken van een bridge...

Operante conditionering

Proberen door te leren. Dingen waar een paard beter van wordt, blijft het doen. Zaken die hem niet bevallen of die niet lukken, daar stopt hij mee. Elke actie wordt dus gevolgd door een bekrachtiging (beloning) of correctie (straf). We kunnen hierbij nog het onderscheid maken tussen negatief en positief.

• positieve beloning: de actie wordt gevolgd door een positieve prikkel (bijvoorbeeld voer)
• negatieve beloning: de actie wordt gevolgd door een negatieve prikkel die wegvalt (bijvoorbeeld het wegnemen van druk)
• positieve correctie: de actie wordt gevolgd door een negatieve prikkel (bijvoorbeeld een tik)
• negatieve correctie: de actie wordt gevolgd door een positieve prikkel die wegvalt (bijvoorbeeld een paard met voernijd zijn voer ontnemen)

Bij clickertraining maak je dus gebruik van een positieve bekrachtiging. Het paard doet iets goed en krijgt hiervoor een beloning. Je gaat het gewenste gedrag stimuleren door middel van het toedienen van een positieve prikkel, namelijk voer. Ondanks dat paarden grazers zijn en zodoende altijd voedsel ter beschikking hebben (een grassprietje is nu eenmaal nog nooit weggelopen), zijn ze toch wel enthousiast te krijgen voor wat lekkers.

Timing - Bridge

Er is maar een korte periode beschikbaar tussen het gewenste gedrag en het geven van de beloning. Deze tijdspanne bedraagt bij een paard slechts 3 seconden. Komt de beloning later, dan zal het paard deze niet meer associëren met het gewenste gedrag. Timing is dus zeer belangrijk en daarom maak je bij clickertraining gebruik van een zogenaamde bridge. Letterlijk betekent dit een overbruggingssignaal en dat verklaart de term ook gelijk. Hiermee kan je de tijdspanne van 3 seconden overbruggen. Een bridge is over het algemeen een geluidje dat je gemakkelijk kan produceren.

• Klik van een clicker
• Stemcommando
• Geluidje

Het voordeel van een eigen geproduceerd geluid of stemcommando, is dat je je handen vrij hebt.

Je leert je paard dat na de bridge een beloning volgt (in de vorm van voer). Hij zal dit snel door hebben en weten dat de beloning volgt. Hij zal ook aan de hand van de bridge horen dat dát nu net het gewenste gedrag was. Zo kan je hem oefeningen gaan uitleggen in kleine stapjes om uiteindelijk tot één groot geheel te komen.

Altijd voer na de bridge?

Sommige mensen denken dat uiteindelijk de bridge op zich als beloning aanzien wordt. Dit is niet het geval. De bridge dient enkel en alleen om het gewenste gedrag te markeren. Neem jezelf maar even als voorbeeld: elke maand krijg je een loonbrief waarop staat hoeveel zuur verdiende euro's je die maand gaat ontvangen. Stel je eens voor dat je die brief wel vangt, maar het geld niet. Zou jij hier blij mee zijn?

Of zou je blij zijn met die brief en het feit dat je baas zegt: 'Goed gedaan, ga zo door!'? Om diezelfde reden dient er na elke bridge dus een voedselbeloning plaats te vinden. Tussendoor kan je wel aanmoedigen met je stem en een kriebel natuurlijk. Ook kan je uiteindelijk de bridge uitbouwen, gekende oefeningen dienen niet altijd meer een bridge en beloning te ontvangen. Gebruik ze nog wel geregeld, zodat je paard gemotiveerd blijft!

Het is mooi om te denken dat je paard de oefeningen voor jou doet, maar helaas. Een paard handelt alleen maar naar wat hij denkt dat goed is of waar hij beter van wordt. Aandacht, voer, ...

Voer en leiderschap

Als leider beheer je het voer. Jij bepaalt waar en wanneer er gegeten wordt. Clickertraining is dus géén ondermijning van het leiderschap, maar je dient wel consequent om te gaan met de voedselbeloning. Elke onderneming van het paard om het voer op eigen houtje te bemachtigen, dient onderbroken te worden en zeker niet succesvol te zijn!

Schooien

Veel mensen zijn bang voor een paard dat schooit als het aankomt op voedselbeloning. Wees consequent, laat het paard werken voor zijn voer. Zorg dat hij respectvol omgaat met jou en met het voer. In dit artikel kan je meer leren over oefeningen met betrekking tot voedselbeleefdheid.

Lees verder

• Grondwerk met je paard: Voedsel beleefdheid
• Grondwerk met je paard: Belonen
• Grondwerk met je paard: De basisoefeningen