KPU, een stofwisselingsziekte bij paarden

Kryptopyrrolurie, meestal kortweg KPU genoemd, is in Duitsland sinds 2012 bekend. Is dit nu een nieuwe stofwisselingsziekte bij paarden of misschien toch meer een verzamelterm voor allerlei vage klachten bij paarden? In ieder geval maakt het wel een aantal klachten bij paarden duidelijker. Er is dan ook een behandelingsplan voor ontworpen, dat bestaat uit verschillende fases. Onder andere bepaalde kruiden en ook vitaminen en mineralen spelen er een belangrijke rol in. Het zijn met name de darmen en lever die bij deze ziekte extra ondersteuning nodig hebben, zodat ze beter gaan functioneren en ook weer beter voedingsstoffen op gaan nemen.

• Algemeen
• Oorzaken van KPU
• Klachten bij KPU
• KPU vaststellen
• Behandelplan KPU bij paarden
• Fase 1: de darmen genezen
• Fase 2: het ontslakken van de darmen

Algemeen

KPU is een ontgiftingsstoornis bij paarden waarvan de oorzaak ligt in een verstoorde darmflora. De darmslijmvliezen zijn aangetast en ontstoken. Daardoor wordt vervolgens ook de lever extra belast met meer gifstoffen. De darmen zelf raken zo ontregeld door de aantasting van de slijmvliezen dat ze hun werk niet meer goed kunnen doen, onder andere vele voedingsstoffen worden dan niet meer, of niet meer voldoende, opgenomen uit het voer. Met als gevolg allerlei tekorten aan vitaminen en mineralen, die vervolgens ook zelf weer voor allerlei klachten gaan zorgen. Christina Fritz is de Tierheilprakterin in Duitsland die deze ziekte bij paarden vaak tegenkomt.

Oorzaken van KPU

KPU bij paarden kan meerdere mogelijke oorzaken hebben. De darmen kunnen door meerdere dingen worden aangetast en verzwakt. Zo kan de oorzaak van KPU liggen in:

• te weinig ruwvoer geven
• te veel eiwitten voeren
• het toedienen van een teveel aan krachtvoer (te veel suikers en zetmeel)

Klachten bij KPU

De klachten die paarden hebben bij KPU zijn soms erg vaag en het kunnen ook erg verschillende klachten zijn zoals:

• lever- en nierproblemen
• mok
• koliek
• slechte hoefkwaliteit, rotstraal, hoefbevangenheid
• dunne mest
• steeds terugkerende kreupelheden
• problemen met pezen en banden

De lijst is eigenlijk te lang om op te noemen en ieder paard zal de klachten krijgen op zijn of haar zwakke plek. Maar als de darmen weer hersteld zijn, zal het paard weer volledig genezen zijn.

KPU vaststellen

KPU is vast te stellen door een urinetest. Die geeft dan de KPU-waarde aan (zegt wat over de stofwisseling van het paard) en de indikanwaarde (zegt wat over de gezondheid van de darmen). De KPU-waarde hoort onder de 30 te zijn, de indikanwaarde het liefste onder de 1. De test kan worden gedaan in Duitsland, zie de website van sension.eu. De test kost 50 euro, of als je alleen de indikanwaarde wilt laten bepalen 18 euro (2015).

Behandelplan KPU bij paarden

Als de indikanwaarde en de KPU-waarde verhoogd zijn, dan is er een behandelingsplan. Dat plan kan je speciaal voor je paard laten vaststellen, maar er is ook een algemene richtlijn. Er zijn altijd een paar dingen die dan veranderd of aangepakt moeten worden:

• voer veranderen
• darmen genezen
• supplementen voeren

De aanpak bestaat uit twee fases, waarbij het voer veranderen een eerste vereiste is. Verder zullen verschillende supplementen moeten worden gegeven.

Fase 1: de darmen genezen

Fase 1 bestaat uit drie delen:

1. Voer veranderen
2. Saneren van de darmen
3. Toevoegen van extra zink en p-5-p

Voer veranderen

Bij verhoogde waardes is het belangrijk om het voer van je paard te herzien. Het paard moet voer krijgen zo laag mogelijk in suikers om de darmen te helpen met hun herstel. Het liefst wordt er dan alleen maar hooi gevoerd. Zeker geen kuil of voordroog als ruwvoer geven. Plus als het kan geen krachtvoer. Mocht toch krachtvoer nodig zijn dan bij voorkeur gerst en/of haver.

Saneren van de darmen

Om de darmen te helpen herstellen zijn er diverse kruidenmixen mogelijk. In Duitsland zijn er anno 2016 twee bedrijven die kant-en-klare mixen aanbieden voor het herstel, dit zijn de firma's Pernaturam en Okapi. Zij bieden bitterkruiden aan die de darmen herstellen. Pernaturam, die Ostpreussenkräuter aanbiedt als supplement, is wel wat goedkoper dan Okapi. Er zijn wellicht ook bedrijven die deze kruiden los aanbieden.

Naast het geven van bitterkruiden dien je ook nog een aantal weken zoethoutwortel te geven aan je paard. Zoethoutwortel werkt verzachtend op de darmslijmvliezen. Wees wel voorzichtig met zoethoutwortel en geef het nooit langer dan twee tot vier weken achter elkaar.

De hersteltijd van de darmen kan variëren van zes maanden tot wel twee jaar.

Toevoegen van zink en p-5-p

Naast het genezen van de darmen is het nodig om in die periode van genezing het lichaam extra te ondersteunen met zink en p-5-p. Pyridoxaal-5-Phosfaat (p-5-p) is de actieve vorm van vitamine B6. Deze twee stoffen helpen de darmen bij het genezen van het lichaam, p-5-p ondersteunt daarnaast ook nog eens de lever bij het ontgiften. Wederom zijn het Pernaturam en Okapi die hiervoor kant-en-klare producten aanbieden. Pernaturam verkoopt er Equikapur voor, Okapi biedt een vergelijkbaar product aan met Heparkpuforte. In beide producten zit dan dus zink en p-5-p. Maar je kan er ook voor kiezen de zink en p-5-p los aan te bieden, vaak is dat wel een stuk goedkoper. De hoeveelheden per dag zijn dan voor:

• p-5-p ongeveer 50 tot 100 mg
• zink 200 tot 400 mg

Fase 2: het ontslakken van de darmen

Nadat de darmen hersteld zijn wordt het soms nog aangeraden de darmen ook nog te ontslakken met onder andere spirulina, maar niet iedere paardeneigenaar volgt deze fase 2.

Het hele genezingsproces kan soms wel een paar jaar duren. Tussentijdse controle door een hernieuwde urinetest is dan mogelijk om de vooruitgang te zien.

Lees verder

• Een zinktekort bij paarden komt veelvuldig voor
• Krachtvoer voor paarden zonder veel suikers en zetmeel
• Zelf paardenvoer samenstellen zonder veel suikers