Hoe ontstaat eikelvergiftiging bij dieren?

In het najaar vallen de eikels weer van de bomen. De eerste eikels vallen in de late zomer of het vroege najaar. Meestal tijdens een storm of bij harde windvlagen. De eikels zijn dan nog niet rijp en bevatten de chemische stof tannine, die schadelijk is voor dieren. Ook het jonge eikenblad bevat tannine. Er kan een eikelvergiftiging ontstaan als een dier teveel eikels eet. Een eikelvergiftiging is gevaarlijk en kan zelfs dodelijk zijn. Waarschuw daarom meteen een dierarts bij de eerste verschijnselen van een vergiftiging!

Onrijpe eikels en eikenblad

Tijdens een storm, of bij harde windvlagen vallen de eerste eikels weer van de bomen. Deze eikels zijn dan nog niet rijp en bevatten de stof tannine, die schadelijk is voor dieren. Ook het jonge eikenblad bevat deze schadelijke stof. Alle landbouwdieren zoals: paarden, rundvee, schapen en geiten zijn dol op eikels en eikenblad. Ze zullen er van gaan eten, met alle gevolgen van dien. Honden willen ook nog wel eens eikels eten. Probeer dit te voorkomen want eikels zijn niet alleen schadelijk, de scherpe puntjes kunnen inwendig ook schade aanrichten.

Ziekteverschijnselen bij dieren

Tannine is de stof die eikelvergiftiging veroorzaakt. Deze stof wordt door het lichaam omgezet in giftige stoffen. Het beschadigt de binnenkant van de bloedvaten. In de darmen bindt tannine aan eiwit en ijzer. Hierdoor ontstaat er een tekort aan deze stoffen. Het darmslijmvlies trekt samen en de nieren lopen schade op. Waarschijnlijk vermageren dieren door chronisch nierfalen. In het minst ernstige geval krijgt het dier last van storingen in de spijsvertering. Verstopping en bloederige diarree zijn de bijbehorende kenmerken.

Algemene ziekteverschijnselen bij een eikelvergiftiging

Een dier met beginnende eikelvergiftiging vertoont de volgende ziekteverschijnselen:

• Het dier wordt traag
• Het dier zondert zich af van de rest
• De eetlust neemt af

Wordt het dier nu niet behandeld, dan volgen ernstige symptomen zoals

• Ondertemperatuur
• Een versnelde ademhaling
• Bloederige neusuitvloeiing
• Buikpijn
• Bloederige diarree
• Uiteindelijk zal het dier sterven

Ziekteverschijnselen bij paarden

De maag-darmwand wordt aangetast door de stof tannine, hierdoor ontstaan er maagzweren, maag-darm verstoppingen en bloedarmoede. Het paard heeft een verminderde eetlust, koliekverschijnselen en donker gekleurde urine. Als het poetsen in de buikstreek gevoelig is, kan dat wijzen op een eikelvergiftiging.

Ziekteverschijnselen bij schapen

Schapen zijn erg gevoelig voor eikelvergiftiging. Ze worden onrustig, hebben een verminderde eetlust, krijgen last van verstoppingen en koliek, hebben last van bloederige diarree en krijgen een dikke buik. Ze hebben soms een stijve gang, waarna verlammingsverschijnselen kunnen optreden. De schapen drinken en urineren veel.

Wat moet je doen bij een eikelvergiftiging?

• Laat landbouwhuisdieren zoals: schapen, geiten, runderen en paarden, niet grazen in een weiland waar veel eikels vallen. Je kunt ook een gedeelte van het weiland afzetten.
• Dieren gaan eikels eten wanneer er minder voedsel voorradig is. Op tijd bijvoeren kan problemen voorkomen.
• Het vermoeden bestaat dat er bij jonge dieren meer uitval optreedt bij eikelvergiftiging, dan bij oudere dieren. Houd jonge dieren daarom goed in de gaten!
• Neem contact op met een dierenarts zodra je symptomen van een eikelvergiftiging waarneemt. Hoe eerder het dier wordt behandeld, hoe groter de kans op volledig herstel. De dierenarts kan een eikelvergiftiging vaststellen door een klinisch-chemisch bloedonderzoek te doen. Het ureum- en creatinegehalte is dan sterk verhoogd. Of een dier herstelt is afhankelijk van het ureum- en creatinegehalte. Als de waarden normaliseren is de kans op genezing groot.
• Er is geen effectieve therapie waardoor de dieren genezen. De dierenarts kan de dieren laxeren waardoor de giftige maag-darminhoud wordt verwijderd. Daarnaast wordt door middel van een infuus veel vocht toegediend om te voorkomen dat het dier uitdroogt.