De hoogontwikkelde intelligentie van de walvis

Walvissen zijn de grootste (zoog)dieren die op aarde leven. Naast zijn grote lichaamsformaat hebben zij enorme hersenen. Deze hersenen zijn vanwege de langdurige evolutie, ver ontwikkeld. Hiervoor heeft de evolutie 30 miljoen jaar de tijd voor gehad. Zijn hersenen zitten net iets anders in elkaar, dan die van de mens. Zij bevatten namelijk minder "neuronen", maar meer "spindelcellen". De neuronen zijn verantwoordelijk voor de informatieverwerking, terwijl spindelcellen de mogelijkheid geven voor het voelen van emoties. Ondanks deze verschillen, hebben wetenschappers veel overeenkomsten ontdekt met het menselijk brein.

De intelligentie van de walvis

• Communicatie tussen walvissen
• Hersenen en hersenverbindingen
• De mogelijkheid om emoties te kunnen voelen
• Bescherming van de walvis

Communicatie tussen walvissen

Walvissen gebruiken hun stemgeluid om met elkaar te communiceren. Met ingewikkelde zangpatronen, brengen deze zoogdieren informatie aan elkaar door. Men noemt deze vorm van communicatie "zingen". Dit is vanwege de combinatie van voorspelbare en onvoorspelbare geluidsfragmenten die tijdens de communicatie te horen zijn. Dankzij de hoge diversiteit aan geluidspatronen, heeft men ontdekt dat deze vorm van communicatie meerdere doeleinden heeft. Een voorbeeld hiervan is bijvoorbeeld de identificatie van soortgenoten.

Een eigen identiteit

Hoogstwaarschijnlijk geven potvissen elkaar een naam. Wetenschappers hebben dit ontdekt, nadat zij verschillende geluidsopnames onderzocht hadden. Hieruit blijkt dat elk individu, op een specifieke manier communiceert. De dieren beginnen hun conversatie met een uniek geluidspatroon. Hiermee kunnen de walvissen zichzelf identificeren, oftewel hun eigen naam kenbaar maken. Hetzelfde gedrag is eerder ontdekt tijdens onderzoek naar het gedrag van dolfijnen. Tijdens dit onderzoek werden er geluidsfragmenten afgespeeld van een bekend soortgenoot. Aan de hand van de reactie van de dolfijn, kon men aflezen dat het om een "naam" ging. Hiermee is bewezen dat de hersenen van deze diersoorten, op een complexe manier werken.

Hersenen en hersenverbindingen

Om de intelligentie van een diersoort te kunnen bepalen, wordt er gekeken naar de hersenmassa. Hiernaast wordt er ook gekeken naar de verschillende hersenverbindingen. Hieruit is op te maken of het dier intelligent is. Het brein van de potvis is het grootst. Dit kan maar liefst vijf keer zo groot worden als menselijke hersenen. Tijdens hersenonderzoek wordt er onder andere gekeken naar het aantal "neuronen" die in het brein voorkomen. Neuronen zijn cellen die zorgen voor het verwerken van informatie. Het aantal neuronen van walvissen ligt lager, dan in het menselijk brein. Het brein van de walvis bevat echter meer "gliacellen". Wetenschappers hebben in 2004 ontdekt dat gliacellen net als neuronen, informatie kunnen verwerken. Dit geeft aan dat walvissen slimmer zijn dan verwacht. Hiernaast hebben wetenschappers ontdekt dat walvissen een overvloed hebben aan zogenaamde "spindelcellen". Men schat dat het zo'n drie keer meer is, dan het aantal spindelcellen in het menselijk brein. Deze cellensoort is verantwoordelijk voor het voelen van emoties. Eerder werd de aanwezigheid van dit soort cellen slechts bij primaten vastgesteld.

De mogelijkheid om emoties te kunnen voelen

De zogenaamde "spindelcellen", zijn bij meerdere walvissoorten aanwezig. De bultrug walvis, potvis en orka blijken allemaal deze celtypes te hebben. Deze cellen hebben miljoenen jaren de tijd gehad om zich te evolueren. Bij de mens is dit slechts "enkele" honderdduizenden jaren. Het zou kunnen betekenen dat walvissen sterkere emoties kunnen voelen dan de mens. Hierbij kan men denken aan een versterkt gevoel van liefde en verdriet. Hiernaast kan het zelfs zijn, dat walvissen andere emoties kunnen voelen. Deze emoties zouden voor ons, niet voor te stellen zijn. Deze verschillende emoties kunnen handig zijn voor het voeren van sociale interacties.

Sociaal gedrag

Emoties zijn een belangrijk onderdeel tijdens sociale interacties. Walvissen hebben gedurende hun leven regelmatig contact met elkaar. Hierbij gaan ze gezamenlijk op zoek naar voedsel, ze verzorgen hun kroost en komen bij elkaar tijdens het paringsseizoen.

Bescherming van de walvis

Meerdere organisaties komen op voor het welzijn van de walvis. Dit is mede vanwege de bewustwording van de hoge intelligentie van deze diersoort. Wetenschappers zijn het erover eens dat er veel overeenkomsten zijn met de mens, waardoor we deze dieren dezelfde rechten kunnen geven als ons. Hierbij moet men denken aan een vrij en vreedzaam bestaan voor walvissen en dolfijnen.