Fietsen met je paard

Veel paardeneigenaren rijden met hun paard in de bak of buiten en zo nu en dan longeren ze eens. Maar wist je dat fietsen met een paard ook erg leuk en gezond is voor de afwisseling? Met wat eenvoudige training is een paard snel klaar te stomen voor een ontspannen fietstochtje.

Hoe gaat het in zijn werk?

Het paard loopt naast of schuin achter de fiets aan een halster of hoofdstel.
Het paard gaat in een rustige draf die het lang vol kan houden. Dit kan op de verharde weg of op stevige, goed te fietsen zandpaden.

Het nut van fietsen met het paard

Fietsen met een paard is geschikt voor:

• Jonge, onbeleerde paarden; wanneer een jong paard braaf aan de hand is, kan er mee gefietst gaan worden. Dit is goed voor de conditie en spieropbouw. Bovendien wordt het paard zo nog makker in het verkeer en kan het meer van de omgeving zien. Allemaal zaken die het straks als rijpaard goed kan gebruiken!
• Paarden die (nog) niet bereden worden.
• Paarden die wegens een blessure niet bereden mogen worden, maar wel mogen bewegen. Te denken valt aan een rugblessure of lichte knieblessure.
• Paarden met weinig bespiering. Paarden die nog erg weinig bespiering hebben moeten niet direct veel op voltes of zware ondergrond werken. Om de training op te bouwen is het uitermate geschikt om een stuk te gaan fietsen om wat conditie te krijgen en de spieren te wennen aan langere belasting.
• Paarden met slappe knieën moeten veel rechtuit beweging op stevige ondergrond. Fietsen met deze dieren is uitermate geschikt.
• De afwisseling. Tussen (zware) trainingen door is het voor een paard erg leuk om eens onbelast een stuk buiten te bewegen. Zo zien ze eens wat anders en het komt de ontspanning ten goede.

Gevaarlijk?

Wellicht vraag jij je af of het niet gevaarlijk is om te gaan fietsen met een paard aan de hand. Tenslotte ben je als fietser kwetsbaar en een paard is een groot dier dat onverwachtse manoeuvres uit kan voeren. Beide is natuurlijk waar en het is daarom zaak om met verstand te werk te gaan wanneer je van plan bent om met je paard te gaan fietsen.

De andere kant is dat een paard in een rustige draf vaak veel braver is dan in stap of galop. In stap heeft een paard veel meer tijd om de omgeving te bekijken en zal daarom sneller schrikken of kijkerig zijn dan in draf. In galop kan een paard wel eens een energie-uitbarsting hebben die gevaarlijk zou zijn als je met het paard fietst. Bovendien is galop niet bij te fietsen en die gang komt dus niet voor in een fietstochtje met het paard.

In een rustige draf heeft het paard genoeg te doen om niet of minder kijkerig te zijn en tegelijk zijn energie kwijt te kunnen. Een rustige draf is ook een rustig fietstempo. Dat geeft jouw als fietser voldoende controlemogelijkheden. Wanneer een paard rustig naast je draaft, houdt het dat prima een heel eind vol. Het zorgt bovendien voor losse spieren aan het eind van de tocht.

Uitrusting

Een stalhalster, touwhalster of hoofdstel met bitstukje

In principe voldoet een gewoon stalhalster bij een braaf paard. Houd echter rekening met het karakter van het paard. Bij een druk paard is het wellicht prettig om een bitje in de mond te hebben om meer invloed uit te kunnen oefenen. Houd er echter wel rekening mee dat het paard een ruk in zijn mond krijgt wanneer het plotseling stopt of uitwijkt en je het touw niet door je hand laat glijden. Een touwhalster werkt scherper in dan een gewoon halster en is ideaal om meer invloed te hebben dan met een gewoon halster en toch het paard niet in de mond te zitten.

Leadrope of leidtouw van ongeveer 4 meter lang

Een gewoon halstertouw is te kort als het paard onverhoopt mocht uitwijken of schrikken. Met een lang touw hoef je het paard in dergelijke gevallen niet direct los te laten, maar kun je eenvoudig het touw iets door je hand laten glijden.

Handschoenen

In principe hoort het paard met een licht doorhangend touw netjes naast je te blijven draven. Heb je een wat drukker paard die toch wel eens iets wil proberen dan is het verstandig om een rijhandschoen aan te doen zodat je geen vervelende plekken van het touw op je hand krijgt.

Basistraining

Van groot belang is dat de basistraining van het paard voor elkaar is voordat je ermee gaat fietsen.
Het paard moet:

• Netjes naast of schuin achter je kunnen lopen. Het paard mag je nooit en te nimmer voorbijgaan aan de fiets. Dat kan tot gevaarlijke situaties leiden. Het mag ook niet achter de fiets langs gaan omdat je dan met je leidtouw in de knoop komt. Leer het paard daarom om op één plek ten opzichte van de fiets te blijven. Het paard moet altijd op ongeveer een meter afstand schuin achter of naast je lopen en mag niet dichtbij of verder weg lopen.
• Netjes kunnen stoppen en vaart minderen op jouw commando. Zinvol is om het paard te leren dat het moet afremmen als je met het leidtouw wiebelt (als het niet aan het bit vast zit) of op stemcommando. Zo heb je een eenvoudige rem.
• Verkeersmak aan de hand zijn en bij voorkeur al veel verschillende voertuigen kennen. Wanneer een paard nog een ernstige schrikreactie vertoont bij (groot) verkeer zal het hier eerst aan moeten wennen om gevaarlijke situaties aan de fiets te voorkomen.

Aandachtspunten

1. Bouw fietstraining rustig op. Het paard moet in zijn gestel en in zijn hoeven wennen aan bewegen op harde ondergrond. Ga dus niet vanuit het niets ineens een heel eind fietsen.
2. Fiets niet te vaak: fietstochten moeten altijd afgewisseld worden met bewegen op zachte ondergrond. Veelvuldige beweging op asfalt en harde ondergrond is niet goed voor de gewrichten van het paard.
3. Doe een eerste fietstochtje in vertrouwde omgeving. Het is nieuwe activiteit voor het paard en het dier moet daar eerst aan wennen en er vertrouwen in krijgen. Extra spanning leidt het dier daarbij nodeloos af. Is het paard braaf in een vertrouwde omgeving dan kunnen de tochtjes uitgebreid worden naar minder bekende omgeving.
4. Houd de hoeven van het paard in de gaten. Van een paard zonder ijzers zullen de hoeven snel slijten wanneer het regelmatig op de weg draaft. Let daarom altijd op of de hoeven niet te kort worden als je regelmatig met je paard fietst. Hoefschoenen zijn een prima oplossing wanneer de hoeven te veel slijten op de weg. Deze zorgen bovendien voor demping van het harde oppervlak. Een paard met ijzers glijdt weg op asfalt en zal hardere klappen in zijn gewrichten krijgen. Om deze reden is fietsen met een paard met ijzers niet (veelvuldig) aan te raden. Ook hierbij kan het handig zijn om hoefschoenen aan te doen. Deze moeten dan geschikt zijn voor gebruik over ijzers heen.
5. Beoordeel voor een fietstochtje het humeur van het paard. Is het bijzonder druk of schrikkerig dan is het wellicht verstandiger om een andere dag te fietsen als het dier rustiger is.
6. Houd het paard tijdens de tocht goed in de gaten. Vaak kun je aan het dier al vroeg zien wanneer er iets spannends aan komt. Soms is het dan verstandig om even van de fiets te stappen en het paard aan de hand langs het enge object te leiden.
7. Anticipeer goed op het verkeer. Zorg dat je voldoende ruimte hebt om uit te wijken indien nodig of wacht op een plaats waar voldoende ruimte is om verkeer langs te laten.

Lees verder

• Hoefschoenen; alternatief voor ijzers
• Hoefijzers: doen of niet?
• Natuurlijk bekappen: doen of niet?
• Gangenpaarden: comfortabel paardrijden!
• Wat ziet een paard?