Waarom onder walnotenbomen maar weinig groeit

Walnotenbomen zijn erg populair bij bezitters van een eigen tuin of huisweide. Maar als de bladeren beginnen te vallen, belanden die vaak in de bloembedden of in het moestuintje. Nu wordt er beweerd dat je de bladeren van een walnotenboom niet in een bloembed of moestuin mag laten vergaan omdat dat slecht voor de grond zou zijn. Is het echt waar dat de bodem verzuurt door de bladeren van de walnoot of is dat maar een fabeltje?

Bladeren van een walnotenboom vergaan langzamer

Het is een feit dat de bladeren van een eiken- of walnotenboom beter niet al te rijkelijk op de bodem kunnen liggen. Ze bevatten immers tannines (looizuur) en vergaan langzamer dan “gewone” bladeren, waardoor ze de planten/bodem eronder afsluiten. Het gras van het gazon en andere fijne begroeiing, kan erdoor worden verstikt!

Chemische stoffen beïnvloeden de groei van andere planten negatief

De bladeren van de walnotenboom bevatten chemische stoffen die de groei van andere planten negatief beïnvloeden, een verschijnsel dat ook wel bekend staat onder de term allelopathie. Bedoelde stoffen belanden uit de bladeren en vruchten van de walnotenboom in de bodem en worden door hydrolyse en oxidatie omgezet in een groeiremmende verbinding onder de naam Juglon.

Hierdoor worden minder gunstige omstandigheden voor de zaadkieming gecreëerd zodat onder de kroon van de boom doorgaans maar weinig groeiactiviteit te bespeuren valt. Veel zuurder wordt de bodem er volgens sommige biologen niet van, maar de kieming van zaden wordt er sterk door geremd. Dit geldt dus in zijn algemeenheid onder een notenboom, niet alleen doordat er bladeren op de bodem liggen.

Wat wil er wel groeien onder de walnotenboom?

Maar het feit dat er kiemremmende stoffen in de grond voorkomen, wil nog niet zeggen dat er helemaal niets onder een walnotenboom wil groeien. Natuurlijk is er een aantal planten dat zich ondanks die kiemremmende werking goed kan doorzetten. De natuur is nooit definitief. Maar het heeft er alle schijn van dat het de walnotenboom alleen maar om te doen is, om echte concurrenten uit te schakelen. Onder notenbomen groeien dan van nature ook vrijwel geen andere bomen of struiken. Maar omdat gras niet echt als concurrent door de notenboom wordt gezien, en er veel meer graszaden dan andere zaden in de grond voorkomen, groeit gras uiteindelijk toch nog redelijk onder de walnotenboom.

Hoe kan men de plantengroei onder walnotenbomen stimuleren?

Uit het bovenstaande kan men afleiden dat walnotenbomen dus min of meer in ecologische concurrentie met andere planten leven. Eventuele beplanting onder een walnotenboom moet daarom met een viertal problemen zien af te rekenen:

• als de boom weid vertakt is, werpt die uiteraard veel schaduw af;
• er is veel concurrentie als het gaat om vocht en voedingsstoffen;
• kiemremmende wortelafscheidingen;
• relatief langzaam rottende bladeren.

Alle vier genoemde punten laten zich overigens op eenvoudige wijze tegensturen zodat beplanting die enige schaduw verdraagt, niets in de weg staat:

• snoei breed of hoog uitgaande takken terug;
• zorg voor voldoende water en bemesting;
• laat zaaien van planten bij voorkeur achterwege;
• verwijder het loof van de boom zoveel mogelijk en composteer dat afzonderlijk.

De walnotenboom in vroeger dagen

Al in vroeger dagen waren de mensen bekend met de nukken van de walnotenboom maar wisten ze ook diens goede eigenschappen te waarderen. Onze grootouders op het platteland zullen zich ongetwijfeld herinneren dat de walnotenboom altijd een vaste plek op het erf had: naast het huis of de boerderij bevond zich meestal een stal of schuurtje en daarvoor stond meestal een grote walnotenboom: niet alleen voor de opbrengst van de walnoten, maar ook voor de schaduw en het feit dat de boom vliegen en muggen op afstand hield. Een walnotenboom in de aangrenzende moestuin was uit den boze. Men wist in die tijd wel beter.