Cleome spinoza of kattensnor, zomerbloeier met 'snorharen'

Een eenjarige zomerbloeier met een ongekende hoogte en bloeitijd in de kleuren roze, paars en wit. Een stuk of tien vijftien cleomeplanten van dezelfde kleur, in een border bij elkaar, geven in de zomer een prachtig gezicht. Niemand kan er langs lopen om niet even stil te staan. Kinderen zitten achterste voren achterop de fiets. “Mam, kijk daar eens! Kijk nu wat mooi”! Alleen de konijnen zijn niet zo dol op de cleome of kattensnor.

• Beschrijving van de kattensnor (Cleome spinoza)
• Zaaien
• Meeldraden of snorharen
• Venijnige stekels
• De zaden van de kattensnor
• Weetjes

Beschrijving van de kattensnor (Cleome spinoza)

De cleome is een geslacht van bloeiende planten en hoort bij de familie Cleomaceae in de orde van de Brassiceae. Hiervoor was de cleome ingedeeld bij de familie van de Capparaceae. DNA studie wees echter uit dat de Cleomaceae geslachten beter pasten bij de orde van de Bracciceae dan de orde van de Capparaceae en werd de familie Cleomaceae opgenomen in de orde van Brassiceae. De Zuid-Amerikaanse herkomst van de cleome ligt in Mexico (Zuid-Amerika) waar de cleome in het wild voor komt op vochtige en kalkrijke gronden.

Zaaien

De kattensnor wordt in ons land in het voorjaar gezaaid of er ontstaan uit de zaden van het jaar ervoor, nieuwe kiemplantjes. De planten bloeien met bloemenschermen in de zomer en herfst, tot de eerste flinke nachtvorst. De kattensnor is er met roze, paarse en witte bloemenschermen. Het zijn half struiken en ze kunnen wel meer dan 1 meter hoog worden en bloeien lang door. Samen met ander zomerbloeiers geeft dit kleurrijke en volle borders. De kattensnor is zo stevig dat stutten en opbinden niet nodig is.

Meeldraden of snorharen

De bloemen verschijnen in trossen en elke bloem heeft lange purperkleurige/roze meeldraden. Daar waar de plant zijn naam aan te danken heeft. De lange meeldraden doen denken aan de snorharen van een kat. Wanneer de bloemen verwelken komen er lange zaaddozen, als spinnenpoten, met zaad tevoorschijn. De plant houdt van een plek in de volle zon en om uitbundig te willen doorbloeien, een water doorlatende en voedselrijke grond. De bladeren van de cleome zijn handvormig en net als de stengel behaard en kleverig. Het zijn half struiken. De handvormige bladeren ruiken aromatisch bij wrijven. Dit wordt niet zo door iedereen ervaren. Sommige mensen vinden het stinken. Aan de steel zitten venijnige stekels.

Venijnige stekels

Half open, landelijk gelegen tuinen zijn aantrekkelijk voor konijnen (Oryctolagus cuniculus). Doordat ze in groepen leven en meerdere nesten per jaar krijgen, kan een groep konijnen zich flink uitbreiden en hebben veel voedsel nodig. Nadat de behoefte aan moedermelk stopt, gaan de jonge konijntjes zelf op zoek naar gras én jonge plantjes uit de moestuin en border. Ze zijn zó lief en ontroerend zijn om te zien, maar met alle broertjes en zusjes eten ze de border leeg en knabbelen de jonge plantjes af tot aan de grond. De kattensnor is echter een plant die de konijnen mijden. Misschien om de venijnige stekels?

De zaden van de kattensnor

De zaden komen tevoorschijn wanneer de bloem is uitgebloeid. Elke bloem van het bloemenscherm produceert na de bloei een zaaddoos (zaadpod) en de uitgebloeide bloem verdwijnt. De inhoud van de zaaddozen of peulen verschillen per soort. Van slechts enkele zaden tot volledig gevuld met kleine bruine zaden (cleome spinoza). Laat de peulen rijpen en langzaam zullen ze bruin worden en springen open wanneer de zaden rijp zijn. Heel gemakkelijk om het bruine zaad op te vangen en te bewaren tot volgend jaar om ze in het voorjaar (april-mei) opnieuw uit te zaaien op de gewenste plek.

Jonge plantjes
In april kunnen de zaden al onder glas gezaaid worden. Laat de jonge plantjes na het ontkiemen nog even doorgroeien voordat ze in afzonderlijke potjes gepoot worden (verspenen). Half mei kunnen de cleome plantjes dan naar het definitieve plekje in de tuin. De jonge plantjes hebben veel voedingsstoffen nodig en houden niet van teveel water. Of een pakje zaad van de cleome bestellen bij de kweker. Misschien een nieuwe variëteit of kleur? Een cleome plant groeit breed uit. Plaats de jonge planten op een afstand van 40 tot 50 centimeter uit elkaar, voor een mooi sluitend geheel in de zomer.

Weetjes

• Mieren bezoeken nog wel eens de cleome;
• De bloemen hoeven er niet uit geknipt te worden;
• Geen tuin? De cleome doet het ook goed in terraspotten;
• In het Duits wordt de cleome ook wel ‘Spinnenpflanze’ genoemd;
• De cleome is een prachtige opvulling (met de zaaddozen en roze meeldraden) bij een klein zomerbosje verse bloemen uit eigen tuin.