De walnotenboom en voorkomende ziekten

De walnotenboom en voorkomende ziekten Walnoten of okkernoten zijn lekker en ook nog eens gezond. Ze bevatten een hoog gehalte aan anti-oxidanten. Vooral de natte verse noten, die net van de boom afkomen en waar het vliesje nog zo gemakkelijk afgaat, zijn heerlijk. Maar de bladeren hebben vreemde bobbels op de bovenkant van het blad, zwarte vlekken en de groene bolster waar de noot inzit, wordt zwart. Zitten er in de herfst wel eetbare walnoten in?

De walnoot

De walnoot behoort tot de botanische soort Juglans regia en komt van nature voor in Iran, Centraal-Azië en China. Zij is echter in West-Europa al heel lang ingeburgerd. Het geslacht Juglans behoort tot de Juglandaceae (okkernootachtigen). De bladeren van de walnoot ruiken sterk en houden insecten en muggen op afstand. Het jonge blad ziet eerst zachtgroen-rood uit maar wordt later geheel groen. De mannelijke bloemen (de katjes) en de vrouwelijke bloemen bloeien in de periode april tot en met mei aan dezelfde boom. De vrucht is de walnoot die in september geoogst kan worden door spontaan op de grond te vallen. De walnotenboom groeit het beste in kalkrijke, goed waterdoorlaatbare en diep bewortelbare grond.

Walnootziekten

Walnootziektes slaan vooral toe in een vochtig en broeierig voorjaar. Het voorjaar kan warm zijn met temperaturen tussen 16°Celsius en 29°Celsius en veel regen of onweersbuien. Dé ideale gelegenheid voor de bacteriën en schimmels om zich te verspreiden en om alle notenbomen in de buurt te infecteren.


Bacteriebrand

Bacteriebrand (Xanthomonas juglandis of Pseudomonas juglandis) wordt ook wel bacterieziekte genoemd. De bacterieziekte is te herkennen aan de zwarte vlekken op het blad en op de bolster, waar de walnoot in zit. Tevens tast de bacterie scheuten en knoppen aan. De bacterie overleeft in de knoppen van de boom. Bij sterke aantasting zal het blad afvallen. De zwarte vlekken op de bolsters zullen bij vroege aantasting de walnoot laten rotten (natrot) en verslijmen. Niet meer te eten dan.

Schadebeeld

De niet goed uitgegroeide bladeren in het voorjaar vertonen stelen met zwarte puntjes. De volwassen bladeren krijgen zwarte stippen bij de punten van het blad en langs de rand van het blad. Langzaam gaat dit verder naar het gehele blad en het blad zal loslaten. Ook kunnen bladeren zwart bladnerf vertonen. Jonge scheuten krijgen een glazige lichte kleur en daarna zwarte plekken, die de jonge scheut laten afsterven. Ook de noten met zwart gekleurde plekken op de bolster, vaak iets dieper gelegen, groeien niet goed verder of er treedt er misvorming op. Ook kan de aantasting door de bolster heen doorbreken en de kern van de walnoot laten wegrotten.

De okkernootviltmijt (Aceria erinea)

De okkenootviltmijt brengt een esthetische schade aan de bladeren aan. Aan de onderkant van het blad ontstaat een holle en viltige ruimte en dit geeft aan de bovenkant van het blad een bolling, een soort blaar.

Schadebeeld van de okkernootviltmijt

Grote schade geeft de okkernootviltmijt niet. De walnoten lijden er niet onder alleen zal de groei enigszins afgeremd worden.

Brandvlekkerigheid of bladvlekkenziekte

Er verschijnen kleine donkerbruine of zwarte vlekjes op de bladeren die groter worden. Het blad gaat verkleuren in de beurt van de vlekken en valt uiteindelijk af. Infectie van de bladeren vind plaats in de voorzomer door een schimmel (Gnomonia leptostyla).

Bestrijding van de kastanjeboom en ziekten

  • Om een aandoening enigszins te beheersen, alle aangetaste bolsters en bladeren verwijderen. Gooi dit niet op de composthoop, maar in de groene container.
  • Snoeien is groeien. Juist het groeien geeft extra kans op bacteriebrand. Wees daarom zeer terughoudend met het snoeien van notenbomen. Een walnoot moet zo min mogelijk gesnoeid worden. Als snoeien toch noodzakelijk is, beperk dan het snoeien tot het verwijderen van dood hout en het bijstellen van de kroonvorm.
  • Zorg voor kalkrijke grond en goede afwatering.
  • Kies bij het planten van nieuwe bomen bij voorkeur nieuwere rassen omdat deze beter bestand zijn tegen ziektes.
© 2014 - 2024 Rieja, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
De okkernootviltmijt (Aceria erinea) en de walnotenboomDe okkernootviltmijt (Aceria erinea) en de walnotenboomDe walnotenboom staat als grote trots in veel tuinen. Vroeger hadden veel mensen een walnotenboom op het erf of zelfs me…
Krulziekte bij fruitbomenKrulziekte bij fruitbomenKrulziekte is een ziekte die vaak voor komt bij fruitbomen zoals perzikbomen, citroenbomen, pompelmoesbomen, … Heel kenm…
Gaatjes in het pruimenblad door een schimmelinfectieGaatjes in het pruimenblad door een schimmelinfectieEr zitten gaatjes in het pruimenblad. En niet zomaar gaatjes. Neen, gaatjes die erop lijken alsof erop geschoten is met…
Walnotenboom in de moestuinWalnotenboom in de moestuinVan noten is bekend dat zij gezond zijn. En de walnoot zou de allergezondste noot zijn: de walnoot bevat veel goede voed…

Bijenplanten zijn goed voor de bestuiving in je tuinBijenplanten zijn goed voor de bestuiving in je tuinBijen zijn belangrijk voor de de bestuiving (bevruchting) van sier-en voedselgewassen. Het gaat niet goed met de bijen i…
Blauwe papaver, oogstrelendBlauwe papaver, oogstrelendDe blauwe papaver (Meconopsis betonicifolia) komt oorspronkelijk uit Centraal-Azië. Het is een zeer bijzondere vaste tui…
Bronnen en referenties
  • http://www.bongerdgrooteveen.nl/ziekten/Walnoot_bacteriebrand/Walnoot_bacteriebrand.php
  • http://mijntuingeheim.nl/walnoot-zonder-ziekte/
Reacties

W. G. Wessels, 24-10-2020
Dag, onze walnotenboom (ca. 25 jaar) heeft te doen gebruikelijk goede opbrengst en met smakelijke noten. Dit jaar echter voornamelijk noten met verschrompelde vrucht. Wat kan hier de oorzaak van zijn? Vriendelijke groet! Reactie infoteur, 02-11-2020
Echt de oorzaak weet ik natuurlijk ook niet. Ook hier veel zwarte bolsters maar nog enigszins eetbaar voor mens, eekhoorn en vogels. De droge zomers zullen ongetwijfeld een rol spelen met een grotere kans op schimmels.

Groet, Ria.

Helene, 27-09-2020
Mijn walnotenboom is 30 jaar gezond geweest. Sedert 2 jaar is het mis. Debolsters worden zwart en de noten komen niet uit de bolsters. De bolsters verschrompelen om de noot heen. De meeste noten zijn al rot van binnen. Soms komt er nog een goeie noot, maar echt mooi zoals ze vroeger waren, zijn ze niet. Ik vraag me af op je deze noten wel kan eten?
Wat moet ik doen. Sproeien is geen optie. Daar de boom erg groot is. Blijft die ziekte ieder jaar terugkomen? Moet ik de boom rooien?
m.v.g Helene. Reactie infoteur, 05-10-2020
Hallo Helene,
Je zegt: de boom is erg groot. Het zou jammer zijn om deze boom te rooien. Geeft schaduw met erg warm weer en muggen hebben een hekel aan de geur. Handschoenen aan en de zwarte bolsters verwijderen. Niet altijd maar vaak zijn de noten nog goed en lekker. Het zal een samenspel zijn van meerdere factoren, maar rooien zou zonde zijn. Ik heb een paar uitgelopen noten een plekje gegeven voor het geval de mooie grote notenboom toch het loodje zal leggen.
Succes, Ria.

Ruud, 24-09-2020
Onze grote notenboom doet het dit jaar voor het eerst slecht. De noten zijn zwart. Zou het de hoge temperatuur zijn? Droogte? Reactie infoteur, 28-09-2020
Ruud,
Het zal ongetwijfeld meespelen. Alleen al de felle zon wat niet af te schermen valt en water wat we wel onder controle hebben door te gieteren. Hier zitten ook veel zwarte bolsters tussen (altijd) maar soms zijn de noten nog goed te eten (natte noten), maar ook zwarte bolsters die van binnen ook zwart zijn. Ook de nachtvorst in het voorjaar zal meespelen, denk ik. Al met al toch wel een goede oogst dit jaar voor eigen gebruik en wintervoer voor de vogels. We hopen volgend jaar beter!

Bonte Leopold, 09-11-2019
Bij mij ook veel noten maar praktisch allemaal met zwarte bolster en bij nader onderzoek zitten er wormpjes in de rotte bolster, nu zoek ik een bestrijdingsmiddel om de vlieg of nachtvlinder die deze eitjes legt in de bolster. Het schijnt dat er iets bestaat die via de wortels die bestrijding aanpakt, nu ben ik op zoek naar dit middel Reactie infoteur, 11-11-2019
Ha Leopold,

Hier ook veel maar gelukkig niet allemaal. De vogels dol op deze zwarte noten. Even losmaken (met handschoenen aan) en op de voederplank leggen. Juist door die wormpjes hoop ik het winterkoninkje naar de voederplek te lokken. Ik ken geen bestrijdingsmiddel hiertegen maar houd gelukkig voldoende noten over om zelf te gebruiken.Misschien als oorzaak van deze zwarte noten, de weersomstandigheden in het voorjaar? Ook al zijn ze zwart, bij het openmaken zitten in veel noten nog wel eetbare walnoten hier. Voor de vogels dus als wintervoeding.

Succes ermee,
Groet, Ria.

Swinnen Jan, 27-09-2019
Sinds enkele jaren worden de schelpen van de noten zwart en vallen af. mijn notenboom is meer dan 50 jaar oud en heeft altijd goed gedragen.
mijn vraag is: Kan ik daar iets aan doen? De zwarte bolster van de noten plakt aan de noten, het is een viezigheid Reactie infoteur, 30-09-2019
Ha Jan,

Heel bekend. Hier ook. Alleen de walnoten die er 'schoon' uitvallen vallen worden opgeraakt en verzameld en de zwarte gaan meteen in de groene container. Nog steeds genoeg walnoten wanneer de bloesem in het voorjaar niet bevroren is. Het zal ook weersafhankelijk zijn, vermoed ik (droogte), dus niets aan te doen. Wat ik al wel gedaan heb is een uitloper van
'verstopte' walnoten door de eekhoorn, laten staan, zodat die eventueel vrucht kunnen dragen.

Groet Ria.

Marianne Mch Klerkx, 05-10-2018
Er zit bacteriebrand in mijn notenboom die ongeveer 50 jaar oud is. Reactie infoteur, 06-10-2018
Hallo Marianne,

Ja, onze boom is ook ongeveer 50 jaar oud en heeft het ook bacteriebrand én viltmijt. De boom geeft dit najaar weer veel vruchten en met de nodige zorg en aandacht hopen we nog vele vele jaren.

Succes, groet Ria.

De Schepper Gery, 16-04-2017
Bij mij de zelfde verschijnselen van bacteriebrand maar ook kom de pel van de stam los met gevolg dat het daaronder stikt van de insecten. wat kan ik daartegen doen?Is de boom hopeloos verloren of is er nog een middel? Reactie infoteur, 18-04-2017
Dag Gery,

Misschien alvast een nieuwe boom laten groeien? De boom die is aangetast zal nog lang niet verloren zijn en een eldorado voor insecten, korstmossen, mossen en schimmels zijn (ook heel interessant om te volgen). Zeker niet hopeloos verloren dus maar voor een goede oogst zou ik alvast (wanneer wenselijk) een aantal noten laten kiemen en laten opgroeien (of een gezonde walnotenboom kopen).

Succes, Ria.

Cees J., 15-11-2016
Bij mij zelfde probleem als bij Ad. Betekent dit voortaan altijd slechte oogsten? Een al grote boom is niet te behandelen lijkt me. Is kappen en een nieuwe planten dan de enige optie? Of wordt die ook weer meteen vanuit de omgeving besmet? Kun je dit soort problemen ook aan plantendokters of inspectiediensten voorleggen? En waar zitten die dan? Reactie infoteur, 15-11-2016
Hai Cees,

Wij hebben ook veel zwarte bolsters (die ook vaak nog goed zijn) maar ook veel 'schone' walnoten, dus echt geen slechte oogst ( wel minder het jaar ervoor, maar meer dan genoeg). Dit is al zolang we hier wonen (5 jaar). Ik zou hem niet kappen (de schoonheid is ook prachtig en het houdt toch muggen tegen?) maar misschien een jonge boom ernaast planten, als er ruimte voor is? Plantendokters kennen we niet maar gebruik je eigen intuïtie, is wat ik zou zeggen.

Groet, Ria

Ad V. E., 10-11-2016
Dit jaar hebben al onze afgevallen noten een volledig zwarte bolster die zich heel moeilijk laat verwijderen. Toch heeft mijn vrouw dat gedaan (1100 stuks).
Steekproefsgewijs hebben wij enkele noten opgemaakt en geconstateerd dat de meeste er van binnen gewoon goed uit zien. De vraag blijft of we ze dan wel kunnen eten zonder daar ziek van te worden of iets op te lopen.

Met dank voor uw antwoord. Reactie infoteur, 11-11-2016
Dag Ad,
De zwarte bolsters hebben we dit jaar ook erg veel. Knap dat je vrouw ze allemaal verwijderd heeft. Er was was 'verdroogd' maar de helft van de zwarte omhulsels had inderdaad gewoon een walnoot. Of het op den duur (lange termijn) schade kan geven, weet ik niet (weet je nooit), maar wij hebben ze gewoon verorberd en ze smaken heerlijk.
Groet, Ria.

Alex, 21-07-2016
Bij mij is er een vergelijkbaar verschijnsel. Dit is het tweede jaar op rij. De boom is nog jong, ongeveer 25 jaar. Vorig jaar begonnen echter de noten te vroeg af te vallen! Dit jaar vallen ze bij tientallen per dag sinds begin juni. Ook de bladeren krijgen donkere vlekken en kleine dode takjes vallen eveneens.
De boom is bepalend voor het uitzicht van mijn smalle en diepe tuin. Wat kan ik nog meer ondernemen om dit tegen te gaan? Reactie infoteur, 21-07-2016
Dag Alex,
doe wat je kunt. Gooi de afgevallen noten, takken en bladeren in de groene container (niet op de composthoop). Knip dode takken weg en besef dat het een beeld bepalend plekje blijft. De boom zelf gaat niet dood, maar is minder mooi. Het weer van afgelopen voorjaar heeft ook niet echt meegewerkt en volgend jaar misschien beter? Mijn boom heeft ook meer zwarte bladeren en zwarte bolsters dan vorig jaar en toch viel vorig jaar de oogst mee.

Succes, Ria.

Dirk Immerzeel, 14-04-2016
Zijn de afgevallen bladeren van de walnoot eigenlijk wel geschikt om te composteren?Dit in verband met het aanwezige looizuur en ik vraag me af of dit kwaad kan als dit in de compost is gemengd. Reactie infoteur, 14-04-2016
Hallo Dirk,
De bladeren van de walnotenboom hebben chemische stoffen, waaronder looizuur. In de bodem vindt er een proces plaats wat de groei van andere planten tegen werkt. (Bij mij groeit de hortensia echter prima.) In de winter als bodembedekker, lijkt me dat prima en dan opruimen in het voorjaar. Mijn boom heeft een ziekte dus gaan de bladeren in de voorjaar in de groene container en weg. Zonder een ziekte lijkt me composteren altijd geschikt (verteerd wel heel langzaam) voldoende gemengd met andere bladsoorten.
Groet, Ria

Van Vredendaal, 21-06-2015
Artikel met aandacht gelezen. Ik maak me grote zorgen over mijn notenboom. Is nu ongeveer 40 jaar oud en uitgegroeid tot een prachtige boom. Ongeveer twee misschien drie jaar geleden kwam de verandering. Eerst volop noten en een prachtig bladerdek en dat werd toen minder. Vorig jaar geen noten maar het ergste vond ik dat ik zag dat het niet goed ging. Klein blad, zwarte plekjes en veel minder blad en heel vroeg bladverlies. Veel dode takken met groene plekken. Dit jaar is het eens zo erg. Het blad is klein en smal en de boom laat het blad al weer vallen. De boom betekend heel veel voor me. Was bepalend voor mijn tuin.
Vanaf vorig jaar heb ik afgevallen blad en takken steeds opgeruimd en in de groene container gedaan.
Mijn vraag : wat kan er aan de hand zijn en wat kan ik er aan doen? Reactie infoteur, 22-06-2015
Hallo,
De jonge bomen hebben er niet zoveel last van maar een oude boom is zo veel mooier.
Probeer zoveel als kan de afgevallen bladeren en bolsters op te ruimen en weg te doen( niet op de composthoop). Weet dat de boom er niet aan ten gronde gaat, maar de oogst is helaas summier tot niets. Denk je aan de grond? Mesten met organische stof of stalmest?
Zelf hebben we ook een oude boom maar niet zo erg veel bacteriebrand. De okkernootviltmijt is wel heel veel aanwezig maar doet gelukkig niets met de oogst. Wel doe ik de aangetaste stukken in het najaar in de bladkorf.
Succes met je mooie oude boom,
groet, Ria.

.

Rieja (356 artikelen)
Laatste update: 05-06-2020
Rubriek: Dier en Natuur
Subrubriek: Bloemen en planten
Bronnen en referenties: 2
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.